01 jun '15

Op zoek naar 
het landelijke Perk

2468
door Herman Dierickx
Het lijkt wel alsof er nooit wat gebeurt in het landelijke Steenokkerzeel. Je hoort er nauwelijks van, bijna niemand weet welke de deelgemeenten zijn en wat voor natuur daar te ontdekken valt.

Wel, één van de deelgemeenten is het landelijke Perk met het immense kasteel van de Ribeaucourt, dat grenst aan het in Kampenhout gelegen natuurgebied Hellebos. Via de Haachtsesteenweg rijden horden pendelaars dagelijks in een slakkengang voorbij aan dit rustige dorp.

LANDELIJK

Naar aanleiding van het tienjarig bestaan van het Regionaal Landschap Groene Corridor is er dit jaar een Tournée met tien wandelingen in de deelnemende gemeenten. Eentje daarvan ligt in Perk en dat hebben we voor de gelegenheid verkend. Vermits het gaat om een lusvormig parkoers kun je in principe om het even waar vertrekken, maar het meest aangewezen punt is toch vanaf het centrum van Perk. Daar kun je makkelijk auto of fiets kwijt en dan is het wandelen geblazen. Het is mogelijk dat je ter hoogte van het kasteel een ommetje moet maken vanwege niet toegankelijk, maar er zijn uitwijkmogelijkheden   genoeg.

Als je hier zo door het landschap struint, valt de landelijkheid op. Grote akkers en graslanden wisselen af met bossen en dunne maar duidelijke lintbebouwing. Dit is het gebied van de kievit en de leeuwerik, die de jongste decennia blijven achteruitgaan vanwege de steeds intensievere landbouw die de natuur terugdringt. De overgangen tussen de landbouw en enkele boszones is dan ook messcherp zoals op zoveel plaatsen in Vlaanderen. Immers, elke vierkante meter telt, en dat is hier niet anders.

AUTHENTIEKE VEGETATIE

Je hebt al begrepen dat dit niet de meest natuurrijke wandeling is, maar ze is wel representatief voor het buitengebied aan deze zijde van Brussel. En toch, als je er de moeite voor neemt, zou je verbaasd staan van de soortenrijkdom. Het Hellebos is een bos met heel veel soorten planten en dieren. Het gaat om een authentieke vegetatie die de jongste decennia wel wat is verruigd, maar er zijn nog heel wat echte bosplanten aanwezig die hier al vele honderden jaren groeien.

Dan is het bosje aan het Vossekot van mindere kwaliteit, maar er zijn toch nog redelijk wat diverse loofhoutpercelen aanwezig die veel waardevoller zijn dan de populierenaanplanten. Verder stel je vast dat er veel leeftijdsverschil is tussen de bomen die hier groeien en dat is voor de natuur altijd een opsteker in vergelijking met de vele gelijkjarige bossen die je meestal tegenkomt. Jonge bomen en struiken in combinatie met oude bospercelen zijn een weldaad voor de natuur omdat veel diersoorten een stek zoeken waar ze het best gedijen. Voor sommige (insecten)soorten zijn dat jonge houtige gewassen, voor andere gaat het om eeuwenoude boom(stronken) en die zijn hier allebei te vinden.

LEGE ZONE

Zoals in zoveel Vlaamse gemeenten is er ook in Perk aandacht voor het trage wegennetwerk. Op een deel ervan loop je over dit landelijk en onverhard parkoers. Hier en daar ontsnap je niet aan verharde wegen ten dienste van koning auto. Hou echter je aandacht bij de natuur, want hier zeilt nogal eens een buizerd over of doet een sperwer een bliksemsnelle uitval.

Je stelt met eigen ogen vast dat bijen en vele andere soorten het moeilijk hebben om te overleven omdat over lange stroken veld geen bloempje te bespeuren valt. Daar is dan ook geen nectar of stuifmeel aanwezig die zo cru- ciaal zijn voor de vegetariërs onder de insecten. En als die er niet zijn, hebben vleesetende insecten ook niets om handen. Lees: geen eten om de knorrende maag te vullen.

Lege zones grenzen aan soortenrijke gebieden zoals het Hellebos of het domein van de Ribeaucourt. Ook dat komt frequent voor in onze dichtbevolkte regio en dat speelt de natuur in al zijn facetten parten. Aan de open ruimte zal het hier niet liggen, maar wel aan de afwezigheid van diverse planten die als basisvoedsel moeten dienen voor talloze die- ren. En zo begrijp je de eeuwenoude wijsheid: ‘Geen planten, geen dieren’. Duidelijker kun je dat niet illustreren dan tijdens deze wandeling.
 

Alle routes van Tournée met hun respectievelijke wandeldata