Brusselaar Herman Teirlinck was een reus van de Vlaamse cultuur. Voor zijn proza, poëzie, toneel en andere geschriften kreeg hij de hoogste literaire onderscheidingen. Tegelijk was hij ook schilder, ontwerper, docent, ambtenaar en zelfs adviseur van het koningshuis. De toneelopleiding die hij in 1946 stichtte, werd later naar hem genoemd: de Studio Herman Teirlinck.
Huis en residentie
Het Huis Herman Teirlinck aan de Uwenberg in Beersel is dan weer de plek waar hij zelf woonde van 1936 tot aan zijn dood in 1967. Nadat cultuurliefhebber Gino Coorevits het in 2017 kocht en renoveerde, geeft vzw het Huis van Herman Teirlinck er een culturele invulling aan. Het werd voor artiesten, lezers en wandelaars een oase voor literaire en culturele activiteiten en een druk gebezigde residentieplek voor tal van Vlaamse auteurs, waarvan er een aantal hun werk zullen voorstellen op Midzomernacht. Het idee van residenties is om schrijvers of andere kunstenaars een tijdelijke, inspirerende verblijfsplaats aan te bieden, waar ze in alle rust kunnen werken aan een nieuw project. Zo stimuleert het Huis van Herman Teirlinck al jaren heel wat Vlaamse auteurs van fictie en non-fictie, proza of poëzie, maar ook makers van beeldverhalen, fotografen en podiumartiesten. Terwijl je tijdens Midzomernacht in primeur kan proeven van een speciale nieuwe Cuvée Geuze van de Beerselse Brouwerij Drie Fonteinen, die genoemd werd naar Herman Teirlinck, zal je er ook kunnen genieten van de schilderijen van Teirlincks achterkleinzoon Herman Maes, van de tekeningen van Judith Vanistendael, en van de teksten van Peter Vermeersch, Siska Baeck, Dirk Leyman, Peter Terrin, Tiny Bertels en Hans Depelchin, allemaal ex-residenten. Wij vroegen aan beeldverhalenmaker Judith Vanistendael en schrijver Hans Depelchin hoe zij hun verblijf in Beersel ervaarden.
Goed klimaat
Judith Vanistendael won tal van prijzen met haar graphic novels, waarvan Mikel, Penelope en De walvisbibliotheek de recentste zijn. In de herfst van 2022 kwam ze een tijdje dagelijks met de fiets van Brussel naar Beersel, om daar prompt de juiste ingang te vinden voor haar nieuwe graphic novel, die nog geen titel heeft, maar ondertussen wel bijna af is. ‘Ik herinner mij dat nog heel goed’, aldus Vanistendael. ‘Ik zat helemaal vast met mijn project, maar in het huis heb ik het vertelsysteem en de eerste pagina’s van mijn nieuw boek gevonden. Waarschijnlijk geen toeval, want ik had daar veel ruimte en tijd, was afgezonderd van mijn normale omgeving, op een plek waar ik alleen voor mezelf moest zorgen, en er plaats vrijkwam in het hoofd.’ Tijdens Midzomernacht zullen we originele tekeningen kunnen zien van Vanistendael haar nog ongepubliceerde boek. ‘Het wordt een komedie over de klimaatverandering, waarin ik moet vluchten voor overstromingen in België. Het speelt zich af in 2070 in Noorwegen, een land waar ik ondertussen ook op residentie ben geweest. Vroeger vond ik het idee van residenties maar iets voor luxepaarden. (lacht) In Beersel heb ik ontdekt hoe fijn en productief een residentie kan zijn. Het is een heel mooi huis. Met een grote tafel bij een groot raam en een mooie tuin bij een mooi dorp.’
Bureau van de meester
Net zo enthousiast is prozaschrijver en dichter Hans Depelchin, die na de roman Weekdier en de poëziebundel Spanriem net zijn nieuwe roman De rode koe uit heeft. ‘Ik was er in de herfstvakantie van 2023. Residentieplekken zijn ongelooflijk belangrijk omdat heel veel schrijvers verschillende jobs combineren, en het dikwijls moeilijk hebben om schrijftijd af te bakenen waarin ze niet hun boekhouding in orde moeten brengen of les geven.’ En wandelen is heilzaam voor de inspiratie. ‘De Vlaamse Rand is een heel aangename streek die ik niet zo goed kende. En het is alsof het huis van Teirlinck je de toestemming geeft om in alle rust te werken, en het idee dat het belangrijk is wat je doet.’ Depelchin studeerde woordkunst, is bekend met de ideeën van Teirlinck en ging ook stiekem even aan het bureau van de meester zelf zitten om er gedichten te schrijven, en stukken van een boek dat voorlopig niet is gepubliceerd, omdat De rode koe er uiteindelijk tussen kwam. ‘Op plekken waar zo’n soort rust hangt, kom ik toch dikwijls tot poëzie. Misschien dat ik uit die gedichten kan voorlezen, maar ik lees zeker passages uit De rode koe die een sfeer oproepen die past bij het huis en de omgeving omdat het een boek is waarin landschappen een grote rol spelen.’
ZA ● 21 JUN ● 19.00
Midzomernachtsfestival
Auteurs-in-residentie lezen voor
Beersel, Huis Herman Teirlinck,
huisvanhermanteirlinck.be
