01 jun '20

Kunst moet je
kunnen voelen

6349
door Nathalie Dirix
Veertien was Andrej Babenko toen hij besloot zijn vaderland Oekraïne te verlaten. ‘Ik wilde een leven met meer vrijheid, dacht dat eerst in Sint-Petersburg te vinden, maar vond het uiteindelijk tien jaar later in België.’

Vandaag leidt Andrej Babenko met zijn echtgenote en twee jonge kinderen een rustig bestaan in Duisburg. Zo lijkt het, want hij is niet alleen een brave huisvader, hij is ook de schilder van taferelen die voelen alsof er een wervelwind doorheen waait.

Terug naar de basis

Babenko houdt van het golvende landschap dat hij vanuit zijn raam ziet. ‘Het doet me aan Oekraïne denken. Alleen is de natuur daar nog wilder en uitgestrekter. Die weidsheid mis ik soms. Ook naar de hartelijkheid van de mensen in Oekraïne kan ik verlangen. Hier in België zijn de meeste contacten afstandelijk. Daarom ben ik zo blij dat ik Mauro Pawlowski heb leren kennen. Mauro en ik zijn zielsverwanten. We delen gelijkaardige emoties. Onze levens worden getekend door ups en downs. We kunnen heftig uit de hoek komen, boos zijn, gek doen, maar hebben ook een zachte kant. Nee, we zijn echt geen macho’s. Een tijdje geleden hebben wij, samen met Dirk De Wachter, een act gedaan. Dirk las gedichten van Bukowski voor terwijl Mauro muziek speelde en ik schilderde. Dat optreden had iets heel puurs. Het ging terug naar de basis.’ 

Man van het volk

Babenko werkt graag met zijn handen. Schilderen werkt voor hem bevrijdend. ‘In een ver verleden heb ik als arbeider gewerkt. Mijn handen zijn mijn instrument. Ze laten me toe om mijn gevoelens vorm te geven. In mijn werken zit veel duisternis, maar ook licht. Het gaat vaak over opbouwen, afbreken om dan weer op te bouwen. Die dualiteit spreekt me aan.’ Of hij een bepaald publiek voor ogen heeft wanneer hij schildert? ‘Gevoelens zijn universeel. Maar eerlijk gezegd: ik ben een man van het volk. Ik hou van de gewone man en vrouw. Misschien is het daarom dat conceptuele kunst me niet aanspreekt. Bij het zien van kunst wil ik iets voelen. Voor mij gaan emoties en kunst hand in hand.’ Zijn werken brengen een gevoel over. In sommige werken lijkt het wel alsof er een storm passeert. Alsof goed en kwaad een gevecht aangaan en angst en hoop een duel uitvechten.

Marathon

Over angst gesproken. Boezemen deze bizarre coronatijden hem angst in? ‘Het is gek, maar ook voor er sprake was van corona leefde ik grotendeels in isolatie. En nu zie ik hoe haast de hele wereld in isolatie gaat. Het geeft me een vreemd gevoel. Het brengt wel een veel rustiger leven met zich mee. De coronacrisis doet ons stilstaan. 

De natuur gaat opnieuw een belangrijkere plaats in nemen. Een paar dagen geleden kwam er een wilde fazant mijn atelier binnenvliegen. Zoiets doet je stilstaan. Je gaat bewuster leven. Dat vind ik positief. Maar corona bezorgt me ook heel wat angst. Dat je niet weet hoe deze pandemie verder gaat evolueren, ontreddert je als mens. Onlangs sprak ik er met familieleden in Oekraïne over. We hadden het over al die andere rampen die we al meegemaakt hebben: de oorlog, Tsjernobyl, de revolutie en meerdere inflaties. Onze conclusie: als we dat allemaal overleefd hebben, zullen we dat virus ook wel de baas kunnen, niet? Ik vrees alleen dat de strijd nog een hele tijd zal duren. Dit wordt geen sprint, maar een marathon. Laten we ondertussen van de extra tijd die vrijkomt gebruikmaken om bepaalde inzichten te laten doordringen. Mij maakt deze coronaperiode alvast één ding duidelijk: de tijd van ik wil alles en wel nu direct ligt achter ons. Een nieuw tijdperk is aangebroken.’

 

De favorieten van ...


Mooiste plek in Oekraïne
Mijn geboortedorp Boyarka.

Favoriete gerecht
Borsjtsj (rode bietensoep).

Mooiste herinnering
Samen met mijn vader snoek vangen.