01 mei '21

Van postzegel tot
champagnecapsule

2789
door Michaël Bellon
Wat begon als een postzegelverzameling heeft ondertussen geleid tot vier boeken. Jean Dewaerheid is gepassioneerd door de Franse keizer Napoleon, die exact tweehonderd jaar geleden overleed, maar nooit heilig zal worden verklaard.

Jean Dewaerheid is geboren en getogen in Machelen. Hij was docent in het Franstalig hoger onderwijs La Haute Ecole Lucia de Brouckère, waar hij Nederlands gaf. Zijn verantwoordelijkheid voor het Erasmusprogramma gaf de Germanist een brede kijk op de wereld. Lokaal is Dewaerheid voorzitter van de Koninklijke Hobbyclub Machelen, waar verschillende hobby’s aan bod komen. Zelf begon hij ooit met postzegels te verzamelen, de hobby die aan de basis ligt van zijn huidige passie: Napoleon Bonaparte, de beroemde Franse veroveraar en dictator die op 5 mei 1821 op Sint-Helena overleed, waarover Dewaerheid vier boeken heeft geschreven. ‘Zoals veel filatelisten begin je met het verzamelen van Belgische zegels’, legt hij uit. ‘Als je dan 95% van die zegels hebt, ga je thematische verzamelingen aanleggen. Zo ben ik op een gegeven moment begonnen met het verzamelen van zegels over Napoleon, en dat is een groot avontuur geworden. Ik heb bewondering voor die figuur, maar hoe meer je over hem te weten komt, hoe minder sympathie je overhoudt.’

Tuchthuis

Van elke zegel over Napoleon probeerde Dewaerheid aanvankelijk de geschiedenis te achterhalen. ‘In mijn albums heb ik die zegels bewaard met de tekst die ik er heb bijgeschreven. Op een dag raadde een vriend me aan om er een boek over te schrijven. Zo heb ik op basis van ongeveer driehonderd postzegels Napoleon Verzegeld-Napoléon Timbré geschreven, een tweetalige uitgave bij Les Presses du Midi in Frankrijk. Daarop volgde het boek Napoleon en de gevolgen van zijn beleid, over zijn invloed op het onderwijs, het gerecht, de scheiding tussen kerk en staat, het verkeer in onze gewesten.

‘Wanneer hij op veldtocht ging, betaalde hij dames om voor hem muziek te spelen, voor te lezen of nog wat andere zaken.’

Dewaerheid geeft ook lezingen waarin hij probeert te focussen op de regio waar hij spreekt. ‘Als ik een lezing geef in Vilvoorde dan komt bijvoorbeeld het Tuchthuis of De Correctie aan bod. Napoleon heeft deze gevangenis een bezoekje gebracht en heeft naar dat model in Frankrijk soortgelijke gevangenissen laten bouwen.

Napoleon en de vrouwen

Het derde boek van Dewaerheid luidt De vrouwen van Napoleon. ‘Makkelijk om te schrijven, dacht ik, maar als je wat opzoekingen doet, dan kom je aan zestig gekende vrouwen die in zijn leven een rol hebben gespeeld. Behalve zijn moeder en zijn drie zusters zijn dat hoofdzakelijk minnaressen. Hij is twee keer getrouwd, en bijna een derde keer met zijn Poolse minnares Maria Walewska. De meeste mensen weten niet dat wanneer hij op veldtocht ging hij lokale dames betaalde om voor hem muziek te spelen, voor te lezen uit een boek,… en nog wat andere zaken. De rol van de vrouw bij Napoleon kan herleid worden tot Sois belle et tais-toi. De vechtersbaas, die tot 1803 wel degelijk als ideaal had om met zijn talloze veldslagen de idealen van de Franse revolutie uit te dragen, zette die idealen ook naar zijn hand. Zo sprong hij met de gedachte dat iedereen gelijk is nogal losjes om. Niet alleen waren de vrouwen in zijn ogen ondergeschikt aan de man, ook de slavernij, die hij aanvankelijk afschafte, heeft hij nadien om economische redenen terug ingevoerd.

Champagne

Zodra het kan, zal Dewaerheid opnieuw lezingen houden en kan ook de Hobbyclub van Machelen zijn activiteiten hernemen. ‘Tegenwoordig zijn er veel minder verzamelaars van postzegels, sigarenbandjes of munten. Vandaag houdt ongeveer de helft van de verzamelaars zich bezig met champagnecapsules. Dat heeft het voordeel dat je die champagne ook eerst kan opdrinken. (lacht) De Hobbyclub is overigens begonnen met verschillende uitgaven van capsules. Naar aanleiding van mijn vierde boek Napoléon et moi heb ik champagne met bijzondere capsules besteld.

 www.dewaerheid.be of jean.dewaerheid@telenet.be, en www.hobbyclubmachelen.be