Van de meer dan 100.000 bezoekers per jaar vormen kinderen onder de twaalf jaar de grootste bezoekersgroep. ‘Het is het resultaat van een doelgerichte en volgehouden inspanning’, zegt bibliothecaris Machteld Lintermans. Het profiel van de Vilvoordse bibliotheek wijkt af van de gemiddelde Vlaamse bibliotheek waar vrouwen zijn oververtegenwoordigd, een meerderheid hoger onderwijs heeft gevolgd en waar het aantal oudere leden aanzienlijk is toegenomen (zie RandKrant juni). ‘Op zich doen we niets spectaculairs, maar door de constante aandacht bereiken we ook een jong en een superdivers publiek.’
Lage drempel
‘Alles start met een basishouding van de bibliotheekmedewerkers die oog hebben voor de vragen van de bezoekers’, benadrukt Lintermans. ‘Eigenlijk begint de openheid al met het bekendmaken van het aanbod. Naast de nieuwe media en de online promotie investeren we ook in visueel aantrekkelijke flyers en brochures in eenvoudig Nederlands om de bezoekers te informeren over onze activiteiten. Die zijn gratis én men hoeft zich meestal vooraf niet in te schrijven.’
‘Naast een warm onthaal zijn laagdrempelige, prikkelende activiteiten met een vaste regelmaat van groot belang. Onze gewone voorleesuurtjes vinden telkens op zaterdagochtend plaats zodat het voor de ouders een routine wordt. Twee tot drie keer per jaar organiseren we op dat tijdstip een kleine (toneel)voorstelling zonder dat we dit opvallend aankondigen, anders denkt het trouwe publiek dat het niet voor hen is bedoeld. Er zijn ook jaarlijks terugkerende thema-activiteiten waardoor de ouders spontaan weten dat er die maand iets is gepland, zoals de verwen-dag, de Halloween-bib en de Sinterklaas-bib.’
Inclusief
‘Een andere laagdrempelige activiteit is het schaken tussen de rekken van de bibliotheek. Kinderen en jongeren tot 18 jaar leren op woensdagnamiddag schaken onder begeleiding van een schaakleraar en een vrijwilliger. Onder de vrijwilligers is er een jongen uit Oekraïne die op die manier zijn Nederlands oefent. De locatie zorgt voor interactie met de volwassenen die boeken komen ontlenen. Op vraag van de adviesraad van de bibliotheek zijn we met een inclusieve leesclub voor volwassen gestart.
Een paar vrijwilligers van Samana, een organisatie voor mantelzorgers en mensen met een chronische aandoening, waren bereid de leesclub te begeleiden. Iedereen is welkom. We zorgen dat het leesboek in brailleschrift of in een groot lettertype voorhanden is en dat een audioversie beschikbaar is. De club kent een overweldigend succes.’ ‘Iedere bezoeker moet zijn gading kunnen vinden’, zegt Lintermans. ‘We beschikken over een rijke, gevarieerde collectie die fris oogt en actueel is. In onze regio heeft Vilvoorde ook het grootste Taalpunt Nederlands, dat nieuwkomers en laaggeletterde volwassenen helpt om Nederlands te leren. In het Taallabo staan enkele pc’s waarop bezoekers Nederlands kunnen oefenen. Op woensdag is er permanentie door een vrijwilliger die mensen daarbij kan ondersteunen. Er is grote interesse voor de themakoffers voor leerkrachten, letter- en woordtassen voor de ouders en brabbeltassen voor de allerkleinsten.’
Vaste momenten
Dat in Vilvoorde de grootste bezoekersgroep kinderen onder de 12 jaar zijn, is geen toeval. ‘Om zoveel mogelijk kinderen op een jeugdige leeftijd te bereiken, werkt de bibliotheek nauw samen met verschillende partners. In het kader van Boekstart bezorgt K&G aan de ouders van een zes maanden oude baby een boekje over taalontwikkeling en geeft uitleg over de aangepaste collectie voor baby’s en peuters in de bib. En op 15 maanden krijgen de ouders tijdens de consultatie een bon om een gratis peuterpakket op te halen in de bibliotheek.
Als de kinderen twee jaar zijn, stuurt onze bibliotheek een verjaardagkaartje waarmee ze een rugzakje cadeau krijgen. Daarin steken een kartonnen boekje en flyers over de bibliotheek. Dit zijn drie vaste momenten waarop baby’s en peuters met hun ouders bij ons over de vloer komen. Een andere partner is Het Huis van het Kind dat met de mama’s langskomt en steevast aanwezig is op de Boekstartdag tijdens de week van de opvoeding. Op die dag staat de bib helemaal in het teken van de allerjongsten.’
‘Voorts loopt in samenwerking met de scholen het project Leeshelden. Gedurende tien weken oefenen onze vrijwilligers een uur per week met leerlingen in het lezen. We werken intensief in kleine groepjes leerlingen uit het tweede en derde leerjaar die door de zorgleerkracht zijn geselecteerd. Dit gebeurt op een heel aangename manier om hun leesplezier te bevorderen.’
‘Ook met onze interne diensten Vrije Tijd en Gelijke Kansen en binnen de regio-bib Noordrand werken we efficiënt samen. Soms kunnen we rekenen op een onverwacht partnerschap, zoals de Vilvoordse club van Yarn bombing die lapjes stof aan elkaar breit, haakt of naait en daarmee objecten in de publieke ruimte kleur geeft. In het kader van de jeugdboekenweek heeft die vereniging dit jaar de werking van de bibliotheek uitgebeeld en tafereeltjes uit kinderboeken geïllustreerd. Hun uniek kunstwerk (patchwork) prijkt aan de ingang van onze bib op de Grote Markt. Een gedroomde, laagdrempelige entree tot de bibliotheek.
