Vanaf deze maand laat de expo CNN199: 35 jaar hiphop-activisme de geschiedenis en de impact van de Brusselse hiphopcrew zien. Van het prille begin, toen graffitikunst een daad van verzet was en rapmuziek nog niche, tot de fresco’s en het digitale werk dat speciaal ontworpen werd voor het Vanderborghtgebouw, waar de komende maanden ook tal van performances en workshops plaatsvinden.
‘De leden van de crew hebben altijd eigen projecten gehad’, vertelt rapper Rival, die in 1999 met De la rue à la scène een album uitbracht waar jonge hiphopfans nog steeds hun voordeel mee doen.
‘Mijn broer Ramone en ik stampten in Schaarbeek een hiphopschool uit de grond. Fouad Hachmi alias HMI zit achter Racines, het graffitifestival in Evere. Iedereen is voortdurend in beweging. De verjaardagsexpo biedt ons de kans om nog eens samen te chillen. We hebben het nooit voor het geld gedaan, of voor de aandacht. Andere hiphopcrews vielen uit elkaar omdat rappers en taggers carrière wilden maken. Wij zijn nooit afgeweken van het originele pad, ondanks verschillen in religie, cultuur en politieke kleur. In onze microkosmos gingen we altijd op zoek naar een balans tussen engagement en passie voor hiphop.'
Basiswaarden
Je kan de pioniersjaren van de jaren 1990 niet vergelijken met hoe het er nu aan toe gaat. ‘Internet bestond nog niet. We moesten ons publiek bereiken met videocassettes, flyers, magazines en radioshows. Maar we zijn nooit tapijtverkopers geweest die alles aan iedereen moeten verkopen. Onze basiswaarden – vrede, eenheid, liefde en plezier maken, tevens de hoekstenen van de hiphopgemeenschap – zijn onveranderd gebleven.’ Ze vormen nu het fundament van de hiphopschool, die gestalte krijgt in een ontwijde synagoge in Schaarbeek.
‘Daar leggen we een rechtstreekse lijn met de volgende generatie. Tegenwoordig ontdekken kinderen rapmuziek via TikTok. Eens gebeten door de microbe gaan ze alsnog op het internet op zoek naar de grondleggers. Geraken ze niet verder dan de clichés, dan is het onze taak hen te doen inzien dat er ook hiphop bestaat die niet scheldt, maar je bewustzijn voedt. We leren hen de skills aan, maar leggen niets op. Omdat we opgroeiden in dezelfde wijken komt het respect vanzelf. Het klinkt misschien als een cliché, maar hiphop heeft mijn leven gered. Toen ik het moeilijk had en voor de verleidingen van de straat had kunnen vallen, bood hiphop mij een alternatief pad, met eigen helden, en de kans om belangrijk te zijn zonder negatief te moeten zijn.’
Ouders en leraars
Uiteraard is het meegenomen voor Rival en zijn broer dat ze hun filosofie in een groot gerenoveerd gebouw kunnen uitdragen. Zelf zien ze het als logische stap na tal van sociaal-artistieke projecten, van het benefietconcert Hip Hop(e) tot de vele ateliers en workshop die ze gaven in scholen, ouderencentra en gevangenissen.
‘Ondanks problemen in de buurt met crackverslaafden en daklozen willen we niet alleen negatief zijn. Kinderen hebben een droom nodig om na te jagen. Daarom is het belangrijk dat we hun ouders uitleggen dat ze beter af zijn in onze hiphopschool dan op straat. Ik snap niet waarom we niet meer middelen stoppen in onze scholen. Waarom zou je van de 11.000 euro die sommige politici verdienen niet de helft investeren in een extra onderwijzer? De samenleving heeft niet alleen nood aan ingenieurs, maar ook aan leraars die direct iets teruggeven aan de volgende generaties.’
Gamins uit Schaarbeek
Gevraagd naar de relevantie van Criminels Non Négligeables (CNN) benadrukt Rival dat de vlag de lading van het collectief blijft dekken. ‘Als jonge tiener ging ik met vrienden taggen, maar ik kon er geen label op plakken omdat we niet tot een crew behoorden. Dan heb ik er zelf een gecreëerd: CNN199. Toen al was het mijn doel de grootste hiphopcrew van België te worden. Dat is gelukt. Wereldfaam was nooit de bedoeling, maar intussen wordt ons werk internationaal erkend.’ Dat verhaal vind je op de expo en wil Rival zelf nog documenteren in een boek.
‘Daar moet dan zeker in hoe we een dynamiek ontwikkelden waarin gamins uit Schaarbeek toch maar mooi ontvangen werden in de bureaus van Zulu Nation in New York.’ In 1973 was dat de allereerste organisatie rond de vier sleutels van de hiphop – dj’en, rappen, graffiti en breakdancing – die jongeren een alternatief bood voor het bendegeweld op straat. Tijden veranderen, maar ook weer niet. Elke nieuwe generatie moet leren dat het niet draait om zomaar wat rappen of taggen, maar om een filosofie.’
Expo - CNN199. 35 jaar hiphop-activisme
16 OKT TOT 16 NOV
Brussel, Vanderborghtgebouw, Schildknaapstraat 50
Meer info.
