A Mystical Christmas
ZA ● 13 DEC ● 20.30
Anúna
Vilvoorde, CC Het Bolwerk
Info en tickets.
Zorg ervoor dat je lezers beseffen dat Anúna misschien lijkt op en klinkt als een koor, maar geen koor is!’ Michael McGlynn kan niet stelliger zijn als hij benadrukt hoe ver zijn muziek van een conventioneel koor staat. ‘Ik vind het geweldig dat mensen vandaag zingen bij allerhande koren. Ik heb jaren geprobeerd mij te integreren, maar het is een wereld, soms een industrie, die niet geïnteresseerd is in de manier waarop ik wil innoveren. Anúna leunt meer aan bij punk dan bij koraalmuziek.’ Punt gemaakt.
Ook toen McGlynn bijna 40 jaar geleden met Anúna begon, deed hij alles op zijn manier. ‘En toen ik midden jaren 90 mijn zangers kwijtraakte aan Riverdance, moest ik opnieuw beginnen’, laat hij via Zoom optekenen vanuit IJsland, waar hij zich terugtrok om een aantal album- en filmprojecten af te werken. Daarna start zijn kersttournee die dit keer Vilvoorde aandoet. ‘Componeren, albums maken, later ook video’s en films, een onlinewinkel voor bladmuziek runnen, tourmanager spelen: ik heb het allemaal al doende geleerd.
Fragiele wereld
Ook de kerstshows waarmee zijn vocaal ensemble, dat alle generaties opgeteld zo’n 300 leden telde, binnenkort naar Duitsland, Nederland en België afzakt, huldigen die DIY-instelling. ‘Toen men de Franse componist Claude Debussy vroeg naar de filosofie achter zijn creaties, klonk het bondig: Ik schrijf ze voor mijn plezier. Daar sluit ik me graag bij aan. Zolang de shows organisch veranderen op de manier waarop ik zelf verander, hou ik vol. Telkens weeg ik af of het de moeite loont om te toeren. Dit keer leek de nood groter omdat onze performances een fragiele wereld weerspiegelen. We reproduceren niets, maar brengen eigen composities. Die knipogen naar oude tradities en rituelen, terwijl ze inclusief, complex en eigentijds zijn.’
‘Akkoord, sommigen komen naar de shows voor hun jaarlijkse kerstervaring, en dat is oké. Ze beschouwen het als een familie-uitstap, waar de vader des huizes soms tegen opziet. Die wil liever thuis in zijn zetel een biertje drinken. Maar tijdens een vorige tournee vertrouwde zo’n vader mij wel toe dat hij, denkend een saaie avond tegemoet te gaan, verrast werd door de impact die de muziek op hem had. Dat vond ik een groot compliment.’
Wilde wind
Het heeft misschien te maken met de tijd van het jaar, opperen we. Als de dagen korten, is men sneller in een contemplatieve bui. ‘Correct! Je neemt afscheid van het oude jaar en meet de schade op, en tegelijk verwelkom en vier je het nieuwe. Tussen twee cycli is het altijd goed om even stil te staan.’ De opgeroepen emoties gaan ook verder terug dan het Christendom.
‘Neem nu Song of the Wind, dat angstgevoelens vat die je tijdens een avondwandeling op het platteland weleens overvallen als de wind iets te wild ruist in het donker en de mogelijkheid opdoemt niet meer naar huis te kunnen, een verwijzing naar onze sterfelijkheid.’
Het doet ons denken aan een getuigenis in de docu Echoes of Ireland – The Music of Michael McGlynn, waarin het geluid van Anúna vergeleken wordt met dat van de oceaan of van de plek waar McGlynn vandaan komt. Opgegroeid in Dublin en Donegal zie je hem rondstruinen op het strand. ‘Die film, aanvankelijk bedoeld voor mijn 60e verjaardag, oppert hier en daar iets diepzinnig.
Het is sowieso een bizar jaar geweest. Na jaren tussen de plooien te zijn gevallen, kreeg ik een eredoctoraat van de universiteit van Dublin, mijn Alma Mater, waarschijnlijk omdat mijn muziek een idee van Ierland inkapselt dat intussen ruim ingang vond. Ik denk echter niet dat het over Ierland zelf gaat, maar over een diepere verbinding met de natuurlijke wereld. Tijdens een Anúna-concert voel je je verbonden met de wilde wind, alsof je zelf in het bos of op zee bent.’
Riverdance
In de jaren 90 maakte Anúna even deel uit van Riverdance, dat uitgroeide tot een wereldwijde hype. ‘Alhoewel ik er geen muziek voor componeerde, vond ik het hartverwarmend dat Ierland, dat er toen heel slecht aan toe was, opnieuw trots kon zijn op zijn taal en cultuur.
Het is achteraf te makkelijk om die renaissance oppervlakkig te noemen. Het resultaat van dat succes was wel dat Anúna al zijn zangers kwijt was. Toen ik Riverdance in een geldkoe zag veranderen, ben ik eruit gestapt. Ze wilden Anúna absorberen, maar dat heb ik geweigerd en ik ben herbegonnen met nieuwe vocalisten, op mijn manier.’
De rest is geschiedenis. Of niet. ‘Ik ben Ierlands succesvolste klassieke componist, maar niemand weet het. Omdat men ons soms categoriseert onder folk, dan weer onder pop of klassiek, en zelden onder koormuziek. Vroeger zou me dat als hedendaags klassiek componist boos hebben gemaakt.
Nu besef ik dat muziek alles kan zijn wat je wil dat het is. Pakweg Björk of Jeff Buckley hadden ook geen genres nodig. Ik heb nooit een onderscheid gemaakt tussen populaire en klassiek muziek. Als tiener stonden ze naast elkaar op mijn mixtapes.’
