Jean-Luc Dehaene werd geboren op 7 augustus 1940 in Montpellier. Vader Albert was psychiater en moeder Andrée Verstraete huisvrouw. Zoon Tom Dehaene: ‘Mijn grootouders waren op de vlucht voor de oorlog. Zo komt het dat hun oudste zoon in Frankrijk is geboren.’ Vrij snel na de geboorte van Jean-Luc keerde het gezin terug naar Brugge, waar Dehaene als oudste van het gezin het grootste deel van zijn jeugd doorbracht, samen met zijn twee zussen en vier broers.
‘Toen hij 21 was, overleed zijn vader. Mijn grootmoeder stond er plots alleen voor met zeven kinderen. Dat was een moeilijke periode. Mijn vader begon in Brussel te werken en verhuisde in 1965 naar Molenbeek. Daar trouwde hij met mijn moeder, Celie Verbeke. Later verhuisden ze naar Koningslo. In 2012 kochten ze een appartement in Vilvoorde. Thuis was mijn vader een zeer joviale man. Hij hechtte veel belang aan menselijke en sociale contacten en had met veel mensen een zeer goede band.’
Jean-Luc Dehaene studeerde rechten en economie aan de universiteit van Namen en Leuven. Van 1963 tot 1967 werd hij verbondssecretaris bij de scouts. ‘Later was via de studiedienst van het ACW de brug naar de politiek snel gemaakt. Eerste werkte hij op kabinetten. Als inwijkeling nam hij in 1970 in Vilvoorde deel aan de gemeenteraadsverkiezingen; hij haalde amper 172 stemmen. Vele jaren later werd hij toch burgemeester van Vilvoorde. Ondertussen had hij veel watertjes doorzwommen.’
Zes staatshervormingen
Dehaene werd van 1981 tot 1988 minister van Sociale Zaken en van 1988 tot 1992 vicepremier en minister van Verkeerswezen. Telkens kreeg hij ook de bevoegdheid Institutionele hervormingen. In 1987 viel de regering over de kwestie-Voeren.
Na de verkiezingen doorbrak Dehaene de politieke impasse met een akkoord over een nieuwe staatshervorming. Van 1992 tot 1999 was hij premier. Hij kende zijn dossiers als geen ander en was een begenadigd netwerker. Als verzoener kon hij partijen tot verregaande compromissen verleiden. In september 1992 volgde het Sint-Michielsakkoord, de vierde staatshervorming, die van België een echte federale staat maakte.
Tom Dehaene: ‘Mijn vader heeft meegeschreven aan zes staatshervormingen waarbij telkens extra bevoegdheden en budgetten naar Vlaanderen werden overgeheveld.’ Het Sint-Michielsakkoord hevelde bevoegdheden als onderwijs, openbare werken, ruimtelijke ordening en leefmilieu grotendeels over naar de regionale parlementen, die voortaan rechtstreeks werden verkozen.
Het zit in de familie
Een streng begrotingsbeleid zorgde ervoor dat België kon toetreden tot de eurozone. Met de Agusta-affaire, de zaak-Dutroux en de dioxinecrisis werden de regeringenDehaene niet van onheil gespaard. Van 2001 tot 2007 was Dehaene burgemeester van Vilvoorde en van 2004 tot aan zijn dood Europees parlementslid. Met Celie had hij vier kinderen, die allemaal ooit in de politiek terechtkwamen.
Tom: ‘Mijn broer en zussen zijn verkozen geweest in de gemeenteraden van Merchtem, Vilvoorde en Grimbergen. Als gedeputeerde ben ik de enige die politiek nog actief is. Maar als mijn vader in de Champions League speelde, dan speel ik in provinciale. Zeker als premier heeft hij moeilijke beslissingen genomen waar we vandaag nog altijd de vruchten van plukken. De inspanningen die hij daarvoor leverde, mag je niet onderschatten.’
Jean-Luc Dehaene was eredoctor aan de KU Leuven en aan de UCL en Minister van Staat. Op 15 mei 2014 overleed de fervente Club Bruggesupporter en verzamelaar van hanen, maar vooral een van de grootste monumenten van de Belgische politiek in Quimper.
