Onder een stralende lentezon starten we licht euforisch onze laatste etappe. We laten het stemmige kerkje van Gaasbeek achter ons en duiken in het glooiende landschap van het Pajottenland. Mooi verzorgde hagen flankeren ons op weg naar het Baljuwhuis. Dit waterkasteel, omgeven door uitgestrekte weilanden, is een streling voor het oog.

Kasteel van Gaasbeek
Nauwelijks 500 meter verder bereiken we via een steil pad de achterkant van het kasteel van Gaasbeek. We maken een lus rond de vroegere waterburcht, te midden van een bosrijk park. In de ochtendstilte horen we hoe een specht krachtig tegen een boomstam klopt. Iets verderop worden we aangenaam verrast door een eekhoorn die pijlsnel in een boom klimt en behendig van tak wisselt. Aan de rand van de vijvers en doorheen de nog kale bomen komen alle hoeken en kanten van dit imposante kasteel goed in beeld. Medewerkers van het Regionaal Landschap Pajottenland & Zennevallei zijn betrokken bij de aanleg van enkele boomgaarden en tuinen in het kasteelpark. Ze werken ook mee aan de verkeersvrije inrichting van het dorpsplein in Gaasbeek en bij diverse andere natuurprojecten in de streek. Hun uitvalsbasis is het Landschapshuis in Gaasbeek. Aan het venster van hun kantoorgebouw prijkt het gedicht Landschap van landschapsdichter An Vandergoten. Haar poëzie is sterk geïnspireerd op de natuurlijke schoonheid en het karakter van het Pajottenland. Ze wijst in haar gedichten ook op de kwetsbaarheid van de streek en stelt vragen bij de toenemende verstedelijking van het platteland. Een landschapsdichter is vrij uniek in Vlaanderen. In het Pajottenland gaat het initiatief van een tweejaarlijkse landschapsdichter uit van het Regionaal Landschap.

Museumtuin
In de onmiddellijke omgeving van het kasteel van Gaasbeek vind je de volledig ommuurde Museumtuin. ‘Opvallend is de aaneenschakeling van leibomen langs de tuinmuren en vooral de zeer uiteenlopende vormen’, vertelt Hilde Groenweghe van Natuurinvest. ‘De Museumtuin is een vrij recente creatie van het Vlaamse Agentschap Natuur en Bos en illustreert hoe een kasteeltuin er in de 19e en begin 20e eeuw uitzag en welk fruit er toen werd geteeld. Alles wat de kasteelbewoners destijds nodig hadden, tref je hier aan: fruit, groenten en kruiden. Behalve op maandag is de Museumtuin vanaf 1 mei tot 31 oktober elke dag open. In die periode zijn er elke zaterdag en zondag gratis rondleidingen. Ook voor kinderen is de tuin een heuse belevenis’, zegt Groenweghe. ‘Op 4 mei is er van 14 tot 17.30 uur een familienamiddag over kruiden, bijen en vlinders. Met kinderen werken we het hele jaar door rond bijen en bloemen. Voor hen is de museumtuin gratis. Volwassenen moeten een toegangsticket kopen.’ Na het verlaten van het kasteelpark stappen we naar het dorpje Sint-LaureinsBerchem. De GR-route volgt het Daan Vervaet wandelpad met zijn kaboutervormige bewegwijzering. Dit is een verwijzing naar de man uit Sint-Laureins-Berchem die omwille van zijn inzet voor de natuur in de streek de groene kabouter werd genoemd. Hij was medestichter van de boerenmarkt in Gaasbeek. Dit pad leidt ons verder door een steile vallei naar Oudenaken.

Zuunvallei
Voorbij Oudenaken stappen we langs de meanderende Molenbeek. De GR-route loopt over het erf van Hilde Decort. ‘Het is hier idyllisch wonen’, zegt Hilde. Bij een verhuis zou ze de rust en het groen, en ook haar kippen, varkentjes en ezels moeten missen. Ze wijst bezorgd naar het stijgende grondwater dat almaar vaker ernstige vochtproblemen in haar woning veroorzaakt. Ze woont aan de voet van de Baesberg langs de Baesbergbeek, die een verval van 30 meter heeft en door de Zuunvallei stroomt. De Zuun is een zijriviertje van de Zenne. Bij de afdaling van de Baesberg vinden we langs ons weggetje een wel erg speciale ontmoetingsplaats. Negen dunne wilgen zijn laag afgeknot en vormen comfortabele krukjes. De negen zitplaatsen staan in een cirkel en in het midden is een houten tafeltje gebouwd. Een ideaal rustpunt en een heel natuurlijke picknickplek.

Volsembroek
Verderop in de Zuunvallei ligt het Volsembroek. Dit moerasgebied wordt beheerd door Natuurpunt. ‘Aan het spaarbekken en het ondiepe meer tref je verschillende watervogels aan, waaronder meerkoeten, waterhoenen, wilde eenden, blauwe reigers en vele minder bekende vogels. Het is de enige plek in de ruime omgeving waar allerlei soorten eenden komen broeden’, vertelt conservator Geert Cromphout. ‘Van april tot november wordt het gebied beheerd door zachtaardige Galloway’s. Deze langharige, Schotse hooglandrunderen houden de vegetatie kort. Net buiten het GR-pad staat een vogelkijkwand. Van daaruit heb je een uitstekend zicht op het volledige, mooi aaneengesloten moerasgebied.’ Vanaf het Volsembroek ben je zo in het centrum van Sint-Pieters-Leeuw. We hebben de helft van de etappe afgelegd en staan te popelen om een hapje te eten. Gelukkig zijn er op de middag verschillende horecazaken open. Coloma Pal in het centrum van Sint-Pieters-Leeuw is het leuk vertoeven in het 15 ha grote kasteelpark Coloma. Langs een van de statige dreven staat een waterkasteel uit de 15e eeuw. De grootste toeristische attractie is de rozentuin met in totaal 300.000 rozen en 3.000 variëteiten. De tuin is intussen uitgegroeid tot een van de belangrijkste rozentuinen van Europa. Helaas is er tijdens ons bezoek (in maart) nog niet veel te zien. De rozentuin in al zijn pracht kun je bewonderen van juni tot begin oktober. Net voorbij Coloma passeren we een staande wip. Leden van de Sint-Sebastiaansgilde schieten hier nog altijd met de traditionele handboog. Het is veruit de oudste vereniging in Sint-Pieters-Leeuw.

Brede veldwegen
Van Sint-Pieters-Leeuw naar Halle wandelen we door een open landschap, grotendeels langs brede veldwegen. In tegenstelling tot het eerste deel van onze wandeling treffen we weinig bos, bomen of hagen aan. Een mijlpaal in het landschap is de wat omstreden VRT-zendmast van Sint-Pieters-Leeuw, die in 1990 is opgetrokken in een waardevol, agrarisch gebied. Met zijn 300 meter is dit een van de hoogste constructies in ons land. We wandelen langs het kasteel van Rukkelingen dat echter door de bomen in het kasteelpark volledig aan het zicht is onttrokken. Voorbij het kasteel steken we de Pepingsesteenweg over en pauzeren we in een markant café van Mekingen.

De Oude Smis
Wanneer we het typisch bruine café binnenstappen, zit het stampvol met wandelaars en vaste stamgasten. Mensen schuiven wat dichter bijeen zodat Willemien en ik een plekje aan tafel hebben. ‘Iedereen praat hier met iedereen. Je hoort erbij’, zegt Sonia, die naast ons zit. Voor haar is dit sfeervolle café al jarenlang een vaste stek. Spontaan haalt ze oude herinneringen op, zoals over handelaars in dieren die ‘s morgens ijselijk vroeg naar het slachthuis in Anderlecht reden en onderweg in De Oude Smis stopten om een klare (jenever) in een limonadeglas te drinken. ‘Het café De Oude Smis dateert van 1847’, vertelt de niet meer zo jonge cafébazin Annie Stiens. ‘Ik behoor tot de vierde generatie café-eigenaars. Tot 1965 was er naast het café nog een smidse. Boeren lieten hier hun paarden beslaan of kochten gereedschappen voor hun paarden. En tot de jaren 1990 was er aan het café ook nog een kruidenierszaak verbonden. Behalve op dinsdag is ons café elke dag open. Veel klanten komen hier graag om een Boon en een Gueuze Moriau te drinken’, zegt Annie opgewekt vanachter haar toog.

Halle
Als we goed en wel weer op pad zijn, krijgen we de Sint-Martinusbasiliek van Halle al in het vizier, net als de windmolens langs het kanaal Brussel-Charleroi. Voorbij de Vosholenweg wandelen we weer tussen open velden en landschappen. Aan de lokalen van de jeugdbeweging en de voetbalvelden van Stroppen nemen we een korte rustpauze. De Zennestad ligt nu aan onze voeten. We lopen kriskras door bebouwde wijken en monden uit in het gezellige centrum van Halle. Alle terrasjes op de Grote Markt zitten vol en ook wij genieten mee van de gezelligheid. Daarop doorkruisen we het fraai aangelegde Albertpark, steken het kanaal over en bereiken het station van Halle, het eindpunt van de GR Groene Gordel in acht etappes. We hebben er ongelooflijk van genoten en zijn blij dat we onze ervaringen, ontmoetingen en impressies via RandKrant mochten delen.

Ontdek hier meer over de wandelroute.