01 mrt '23

Watermolen

1864
door Tine De Wilde
Aan de voet van de, voor wielrenners beruchte, Moskesstraat, met zijn steile kasseiklim, ligt een heerlijk stukje natuur met weilanden, knotwilgen en de rivier de Laan die even verder in de Dijle uitmondt. Langs het klaterende water ligt de oude watermolen.

Geschriften maken melding van zijn bestaan in 1290 en later in 1429. Toen was het dorp Terlanen niet veel meer dan de molen en enkele grote pachthoeves die op hun beurt deel uitmaakten van de heerlijkheid Yssche met heren van het geslacht Isque, vazallen van de hertog van Brabant. Na de Franse revolutie is de molen, tot op vandaag, eigendom van opeenvolgende adellijke families. In de loop van de geschiedenis werd de molen verschillende keren verwoest. Het huidige gebouw dateert van na de brand in 1892, het waterrad van 1855. Hier werd graan gemalen, tot WOII was hier een zagerij en in WOII produceerde de molen ook elektriciteit. Tot 1972 bleef de molen in werking en kwam ook de deftige eigenaar jaarlijks zijn pacht innen. Sindsdien is het grote bakstenen gebouw een woonhuis. Het molengedeelte ligt stil. Het waterrad, sluiswerk en binnenwerk zijn industrieel-archeologisch erfgoed. Een groep inwoners lanceerde in 2015 het project Rivier wordt Stroom. Het molenrad en de stuw zouden verbouwd worden tot een kleine hydraulische elektriciteitscentrale die een 20-tal gezinnen van stroom kan voorzien. Een lokale energiecoöperatie staat klaar om mee te investeren. Ook bedrijven zijn geïnteresseerd om hier hun nieuwste technieken van micro-hydrotechnologie te demonstreren. De huidige wetgeving die rechtstreeks energiedelen verhindert, staat echter verdere ontwikkelingen in de weg.