01 mrt '23

‘Je kiest zelf wat je
met je bagage doet’

1981
door Ines Minten
In een hoogstpersoonlijke monoloog die geen mens onberoerd laat, vertelt Charlotte De Groof hoe het voelt om je jeugd lang onder emotioneel misbruik gebukt te gaan. Ze vertelt er meteen bij hoe het haar is gelukt om de rug te rechten en voor zichzelf te kiezen.

Charlie Bravo heet de monoloog. Want wie een zwaar of vervelend verleden van zich af weet te schudden, vervelt tot een betere versie van zichzelf en verdient applaus. Charlotte De Groof kreeg het idee om te beginnen schrijven toen ze voor Rode Neuzendag scholen bezocht om over mentaal welzijn te praten. ‘Ik was toen vooral bekend als Lotte Vissers van Buurtpolitie’, vertelt de actrice. Ze hoorde haar publiek de naam van haar personage fluisteren en besefte dat ze daar iets moest aan doen. ‘Ik mocht er niet staan als een populair personage. Ik kwam de leerlingen dingen tonen die ik zelf had doorgemaakt, dus ik moest hen laten zien dat ik, Charlotte, weet hoe het is om 16 jaar te zijn en je rot te voelen. Stap voor stap begon ik meer stukjes van mijn eigen verhaal te vertellen. Ik kreeg er zot veel reacties op van leerlingen en leerkrachten. Zelfs van ouders. Bijvoorbeeld: Ik weet niet wat je hebt verteld, maar mijn kind kwam thuis en is beginnen praten, praten, praten over alles waar hij het moeilijk mee heeft.’

Praten werkt

Open en eerlijk vertellen werkt, weet De Groof nu. Kon ze zo misschien nog meer betekenen? ‘De tijd was rijp om echt iets met mijn verhaal te doen. Maar wat? En hoe?’ Ze trok haar stoute schoenen aan en sprak theatermaker Stefan Perceval aan. De artistiek directeur van het Turnhoutse theaterhuis HetGevolg heeft zijn handelsmerk gemaakt van persoonlijke verhalen omzetten in beklijvend theater. Bij niemand anders was de actrice in betere handen. ‘Stefan zei meteen: Kom af! We maken die voorstelling! Hij heeft me ongelooflijk goed gecoacht. Het was geniaal hoe hij met mijn materiaal omging en mij door de heftigste scènes wist te loodsen.’

Heftig, maar positief

Emotioneel misbruik binnen het gezin. Narcisme, manipulatie en onderdrukking. Een moeder die sterft. Het zijn zware thema’s en allemaal komen ze aan bod in Charlie Bravo. Toch brengt de voorstelling een positieve boodschap over moed, hoop, jezelf durven zijn en het geluk vinden.

Wat je ook overkomt, je kunt nog altijd iemand worden die zichzelf respecteert en graag ziet.

‘Dat positieve vind ik belangrijk. De monoloog bestaat voor 100% uit mijn verhaal en wat ik heb doorgemaakt. Ik ben onzeker en bang geweest, ik heb een heel moeilijke weg afgelegd, maar ik heb mezelf intussen geaccepteerd. Ik heb geleerd hoe ik mezelf graag kan zien en waarderen. Ik heb het aangedurfd om voor mezelf en mijn eigen leven te kiezen en het gaat nu goed met mij. Ook dat wou ik absoluut vertellen. Dingen overkomen je, maar uiteindelijk kies je zelf wat je met die bagage doet.’

Ik wist niet beter

‘Als kind leef je in een gouden kooi’, vertelt De Groof. ‘Je denkt dat de hele wereld eruitziet zoals bij jou thuis. Ik vond het dus heel normaal dat mijn ouders elkaar nooit zoenden en de fles wijn standaard op tafel stond. Ik dacht dat in elk gezin voortdurend werd geruzied en gescholden. Was ik stout, dan noemde mijn vader me een slet, trut of hoer. Ik wist niet beter. Vanaf mijn tienerjaren kwam ik wat vaker bij vrienden over de vloer. Ik zag er hoe de ouders elkaar een kus op de mond gaven en was geschokt. Ik bleef logeren en hoorde niemand roepen, schelden of schuldgevoelens aanpraten. Ik zag hoe vaders hun dochters even graag zagen en op waarde schatten als hun zonen. Ik stond versteld. Misschien was het toch niet zo gewoon bij ons thuis?’

De actrice wil niemand met de vinger wijzen. ‘Mijn vader is niet meer in mijn leven en daar heb ik ook geen behoefte meer aan. Maar hij is wie hij is, met zijn eigen trauma’s en ervaringen. Wanneer ik een vader zijn dochter zie knuffelen, begint het kind in mij nog altijd te huilen omdat ik dat zelf ook zo graag had gehad. Maar de volwassen Charlotte kan er rustig naar kijken en blij zijn om te zien dat zulke relaties bestaan. Mijn ervaring was anders, maar wat je ook hebt meegemaakt, je kunt nog steeds een waardig persoon zijn die zichzelf en anderen respecteert en een mooi leven uitbouwt.’

DO – 2 MAA – 20.00
Charlie Bravo (+14j)
Charlotte De Groof
Zaventem, CC De Factorij, 02 307 72 72