13 dec '19

De waarde van waarheid

2949
door Lene Van Langenhove
Misschien zag je Perhaps All The Dragons? Een minutieuze montage van dertig straffe verhalen waarop theatergroep Berlin inmiddels een patent heeft. In die voorstelling duikt Geert Jan Jansen op als een van de verhalenvertellers. In de opvolger True Copy staat de Nederlandse kunstvervalser centraal.

Meer dan twintig jaar was Jansen de kunstwereld te slim af en maakte hij overtuigende kopieën van grootmeesters als Picasso, Dalí en Chagall. Tot hij in 1994 tegen de lamp liep. Zijn werk en leven is een evenwichtsoefening op de slappe koord tussen fictie en realiteit.

De makers van Berlin hadden snel door dat er meer zat in het ongelooflijk-maarwaar-verhaal van de meestervervalser. En zo kwam True Copy tot stand. Daarin draaft Geert Jan Jansen zelf op. Hij geeft een lezing over zijn carrière, inclusief een kijk in zijn atelier. Op een onderhoudende manier leggen de makers de hypocrisie in de kunstwereld bloot en roepen ze prikkelende vragen op over echtheid en bedrog, over welke waarde de waarheid nog heeft. Het is spek naar de bek van Berlin, dat al meer dan tien jaar documentaire en theater samenbrengt. Voor de reeks Holoceen vertrokken makers Bart Baele en Yves Degryse steeds vanuit een plek ergens op deze wereld, voor de reeks Horror Vacui focusten ze op waargebeurde verhalen. Daarbij vonden filmbeelden hun weg in een decor van maquettes of gingen videoschermen in dialoog met elkaar en het publiek.

Eerder vertelden de makers aan RandKrant dat ze die mengvorm van theater, film en docu eerder toevallig hebben ontdekt ten tijde van hun eerste project: ‘Voor Jerusalem hadden we zoveel interviews gedaan dat we daar niks meer aan konden toevoegen. De beelden spraken voor zich. Theater geeft een grote vrijheid. We kunnen dingen toevoegen aan het documentaire verhaal door met decors en licht te werken. Het is een heel andere manier van verhalen vertellen. Door met meerdere schermen te werken, kunnen we ook dingen parallel tonen. Je kan in de montage parameters toevoegen, je kan het ene zeggen maar het andere tonen.’ De jury van Het Theaterfestival selecteerde True Copy als één van de beste van het seizoen. Zij beschrijven de voorstelling als een slimme, geestige en secuur uitgewerkte bespiegeling over echt en nep, over realiteit en fictie, over wantrouwen en geloven. Het publiek weet op de duur niet meer wie of wat te geloven. Vals en authentiek lopen voortdurend in elkaar over. Het doet er niet toe of het waar is, als het maar een goed verhaal is. Of zoals Jansen zou zeggen: ‘Als het maar kwaliteit heeft’. Tijdens je volgende museumbezoek kijk je gegarandeerd met andere blik.

VR · 13 DEC · 20.30
True Copy
Berlin
Zaventem, CC De Factorij, 02 307 72 723