01 apr '24

Weggooien? Mooi niet!

905
door Gerard Hautekeur
Het Repair Café Grimbergen geeft allerlei spullen die anders onherroepelijk op de afvalberg terechtkomen een tweede leven. Sinds twee jaar is er ook het Repair Café Kids dat kinderen vanaf 7 jaar leert om speelgoed uit elkaar te halen en te repareren.

Magda Thyssen noemt de jongste bijeenkomst in het CC Strombeek een overrompelend succes. In de grote tentoonstellingszaal staan diverse hersteltafels opgesteld voor klein elektro, naaimachines, laptop en pc, naaiwerk, fietsherstel, messen en scharen slijpen. Die zaterdag in februari komen 61 bezoekers langs. Vijf klanten met drie herstellingen, tien met twee herstellingen en de overige 46 met één herstelling. Ze worden vlot geholpen door een enthousiast team van vrijwillige reparatiedeskundigen.

Zelf leren repareren

‘De reparaties zijn gratis, maar een vrijwillige bijdrage wordt op prijs gesteld’, zegt Thyssen. ‘De herstellingen worden zoveel mogelijk door de bezoekers zelf uitgevoerd. Zij krijgen instructies en advies van de herstellers.’ De acht aanwezige naaisters maken gebruik van hun eigen naaimachine om de herstellingen uit te voeren. Christiane vertelt dat ze een loszittende mouw aan een jas heeft genaaid, een losgekomen naad in een blouse heeft hersteld, en nu bezig is met het steken van een nieuwe rits. Voor haar is naaien een hobby. Ze vindt het verschrikkelijk dat er zoveel kleding met een klein mankement wordt weggegooid. Met haar vrijwillige inzet in het Repair Café wil ze helpen om die verkwisting tegen te gaan.

Aan de hersteltafel van klein elektro is Patrick in zijn nopjes dat hij een radio weer aan de praat heeft gekregen, een defecte waterkoker en een stofzuiger heeft hersteld. Hij is beroepshalve elektro-mechanicus en maakt deel uit van het uitgebreide team van vrijwillige elektro-techniekers. Hij wijst erop dat de klant zelf moet zorgen voor nieuwe wisselstukken. Fietshersteller Luc noemt het herstellen van fietsen een uit de hand gelopen hobby. In zijn vrije tijd volgde hij een driejarige opleiding voor fietshersteller in het opleidingscentrum Syntra. De kleine reparaties zijn een kolfje naar zijn hand, zoals het versnellingsapparaat repareren, de remmen afstellen of een lekke band plakken. Soms maakt hij enkel een diagnose en adviseert hij de klant over het nodige herstel.

Kinderen en jongeren

Een blikvanger in een knus hoekje van het CC Strombeek is het Repair Café Kids dat samenwerkt met de vzw Boomerang. ‘Onze vereniging nodigt kinderen uit om kapot speelgoed mee te brengen en samen met een begeleider te repareren’, verduidelijkt Marcel. Hij vindt het belangrijk dat de kinderen zelf de handen uit de mouwen steken en een batterij leren meten, kapot speelgoed lijmen of van gerecycleerde stukken stof op een naaimachine iets nieuws maken. De amper 6-jarige Floris is onder begeleiding aan het oefenen met een elektrische schroevendraaier. Hij hoopt dat het Repair Café zijn grote kraan kan herstellen. Floris voelt zich aangemoedigd door zijn ouders, die zelf nagenoeg alles tweedehands kopen.

Een echte trendbreuk zal er pas komen als de commerciële sector haar volle verantwoordelijkheid neemt.

Kinderen en jongeren zijn een speerpunt in de werking. Daarom worden er ook Repair Cafés georganiseerd in scholen, zoals op 4 mei in de gemeentelijke basisschool De Negensprong. De begeleider gaat uit van wat de kinderen boeit, die enthousiast reageren wanneer ze moeiteloos hun Nintendo uit elkaar kunnen halen en herstellen.

Het recht op repareren

Jo Buelens, die van het herstellen van naaimachines zijn handelsmerk heeft gemaakt, is actief in de Vlaamse koepel Repair & Share. ‘In de koepel zijn een 200-tal Repair Cafés uit Vlaanderen vertegenwoordigd, waarvan vijf uit de Rand. Repair & Share is een drukkingsgroep die opkomt voor het recht op repareren. We maken deel uit van de Europese en internationale beweging die op alle niveaus lobbyt om de wetgeving aan te passen, zodat fabrikanten wettelijk zouden worden verplicht om hun producten van een herstelbaarheidsindex te voorzien vergelijkbaar met de index inzake energieverbruik. Het Verenigd Koninkrijk heeft op dit vlak al een sterke traditie en ook in Frankrijk gebeurt hierrond veel onderzoek en wordt er voor grasmachines een dergelijke index opgelegd.

Positief is de groeiende interesse vanuit de privésector. Zo kun je online de IFIXIT toolkit bestellen, een set met gereedschap om zelf elektronische spullen te repareren. Een echte trendbreuk zal er immers pas komen als de commerciële sector haar volle verantwoordelijkheid neemt. Uiteraard blijft het belangrijk dat almaar meer consumenten bewust voor herstellen kiezen. Om de drempel van het Repair Café te verlagen, organiseren we in Grimbergen om de twee maanden een Repair Café, telkens op een andere locatie’, besluit Buelens.

Ontdek via de gemeentesites of lokale facebookpagina’s van Repair Café de eerstvolgende afspraak in jouw buurt.