01 dec '19

Eikels om op te eten

8966
door Sofie Van den Bergh
Lakenaar Ben Brumagne is plantenkenner, wildplukker en ecologisch verantwoord ondernemer. Hij baat Forest to Plate uit in het kleine dorpje Vireux Molhain aan de Belgisch-Franse grens.

Brumagne is gefascineerd door alles wat met kruiden en planten te maken heeft en volgde een herboristenopleiding in Brussel. Daarna studeerde hij bio-landbouw. ‘Ik specialiseerde mij in alles wat te maken heeft met het telen van kruiden. Ik ben zeer geïnteresseerd in wilde kruiden en de natuur als bron van voeding. Ik deed veel zelfstudie over het gebruik van wilde kruiden in de keuken, maar vond dat ik nood had aan echte ervaringen. Daarom besloot ik met de fiets van Brussel naar Indië te fietsen, op zoek naar mensen die op traditionele wijze wilde voeding uit de natuur halen.’ Dat bleek niet zo moeilijk. ‘Eenmaal je West-Europa verlaat, vind je overal mensen die wildplukken en daar ook van leven.’

Vier jaar geleden startte Brumagne met zijn wildplukconcept Forest to Plate. Het is een concept waar bezoekers een weekend meegenomen worden in de wondere wereld van het wildplukken. De maaltijden worden bereid met al wat tijdens de pluktochten wordt verzameld.

Eikels als voedingsbron

Bij Forest to Plate wordt alles geput uit de natuurlijke rijkdom van de planten rondom hun eigen terrein. Daarnaast willen de wildplukkers een manier vinden om aan landbouw te doen met bomen, zodat op termijn voedsel op grotere schaal uit het bos gehaald kan worden. ‘Na grondig onderzoek zijn we uitgekomen bij de eik. Al sinds de laatste ijstijd is de eik één van de meest dominante boomsoorten ter wereld. Eikels werden in verschillende culturen gebruikt als bron voor voedsel. Ook vandaag worden eikels in voedsel gebruikt. Giftig? ‘Niet als je ze eerst in water weekt. Eikels bevatten tannine, maar dat lost op in water. Daarna zijn ze perfect eetbaar. Op zich hebben ze niet veel smaak, maar ze zijn een basisbron van eiwitten, suikers en vetten; alle elementen die ons lichaam nodig heeft. En omdat eikels niet veel smaak hebben, kan je ze overal in verwerken: in brood, pizzadeeg, vegetarische burgers, cakes.’ 

Landbouw met bomen

Waarom kiezen voor het cultiveren van eiken terwijl er zoveel andere natuurlijke gewassen bestaan, zoals graan en soja? ‘De eik is een boom met een hoge ecologische waarde. Hij wordt makkelijk vijfenveertig meter hoog en neemt veel CO2 op. Het is een inheemse boom waarop tot vierhonderd soorten insecten en dieren kunnen leven.’ Tijdens zijn rondreis met de fiets stelde Brumagne vast dat heel wat culturen al generaties lang eikels gebruiken als voedingsbron, maar dat die kennis ook snel verdwijnt. ‘Ook andere facetten spelen mee in het verdwijnen van eikels in de voeding. Een bos kan bijvoorbeeld moeilijker getaxeerd worden dan een hectare graan en is dus economisch gezien niet altijd even interessant. Ook de perceptie dat wildplukken voor het plebs is, heeft bijgedragen tot het verdwijnen van eikels in de keuken.’

Toch houdt Brumagne een pleidooi voor de eik. ‘We experimenteren momenteel met een team onderzoekers en een foodlab om te bekijken welke soort eik we best waar kunnen cultiveren. Ons eerste proefveld is net geplant. Het duurt een tiental jaar voor er eikels zullen kunnen worden geoogst, maar we moeten dringend beginnen nadenken over de langere termijn en de impact van landbouw op onze planeet.’ En tot het eerste landbouwbos klaar is voor de oogst rapen Brumagne en zijn wildplukkers gewoon lustig verder eikels in de bossen aan de Belgisch-Franse grens.