01 nov '15

Het laboratorium van Spinvis

4558
door Ines Minten
Heel november en een stukje van december tourt Spinvis nog door Vlaanderen en Nederland met het lichtgevoelige muziekprogramma Oogcontact van de eenzaamste soort. De bezetting is klein, de sfeer intiem.

De liedjes werden uitgekleed tot op het bot en noot voor noot weer uitgedost voor het theaterpodium. Erik de Jong en Saartje Van Camp bedienen met zijn tweeën een batterij instrumenten, elektronica én het licht. ‘Met schaduw en licht maken we een hele wereld.’

IETS KLEINS

‘Onze vorige voorstelling was een opera met dans en koor, met veel mensen en grote budgetten. Dat was fijn, maar nu wilden we iets kleins maken, alleen met ons tweeën’, vertelt Erik de Jong, alias Spinvis. ‘Al snel dachten we: we maken de muziek en de teksten zelf, laten we dan ook het licht in eigen handen nemen.’

Op het podium staan allerlei soorten lampen. Terwijl ze spelen, bedienen de muzikanten die zelf. Zo wordt het licht een instrument op zich. ‘Doorgaans is het publiek zich nauwelijks bewust van de werking van het licht. Het lijkt allemaal automatisch te gaan. In deze show zie je twee mensen met lampen aan de gang. Dat vind ik mooi om te zien: iemand die gewoon iets aan het doen is. En door wat we met het licht doen, tonen we het publiek hoe je de ander daarmee in de kijker kunt zetten of net helemaal kunt uitwissen. Het licht vertelt een verhaal zonder woorden.’

Van Camp: ‘We doen echt alles zelf op het podium. We zijn met zijn tweeën, en kunnen elk maar één instrument tegelijk bespelen. Daarom gebruiken we allerlei loops die we live op het podium opnemen en weer afspelen. Je ziet alles gebeuren: je bent er als toeschouwer helemaal bij.’ De Jong: ‘Je ziet ons vooral ook proberen, want als er eens iets misgaat, merk je dat meteen. Je bent dus voor één keer ooggetuige van een muzikaal laboratorium dat meestal gesloten blijft.’

TROOST DOOR HERKENNING

De titel van de theatershow is een zinnetje uit een nummer van Spinvis’ vorige album. ‘Die regel is een eigen leven gaan leiden. Voor oogcontact heb je twee mensen nodig, en licht. Oogcontact veronderstelt contact: je moet iemand kennen of herkennen. Bij oogcontact van de eenzaamste soort herken je vooral elkaars eenzaamheid. Je kunt die eenzaamheid misschien niet opheffen, maar het herkennen op zich biedt een zekere troost. Dat is de leidende idee van de voorstelling geworden’, zegt De Jong.

‘Bij de start heb je ideeën zonder concrete invulling, een gevoel, maar geen materie. Die materie moet je maken door uit te proberen. Klinkt iets niet, dan gooi je het weg.'

'Meer dan een vaststaand verhaal, draagt de voorstelling een levensgevoel uit, waarin vertrouwen tussen artiesten en publiek bovengemiddeld belangrijk is. ‘Ga maar zitten en vertrouw maar op wat we doen. Dat is het startpunt. Van daaruit nemen we het publiek mee in onze wereld.’

Toen Spinvis en Van Camp hun voorstelling begonnen samen te stellen, lag het begin heel snel vast. Vanaf dat eerste punt hebben ze de show opgebouwd als een choreografie: nu doe ik dit en vervolgens doe jij dat. ‘Op die manier is het een heel precies vlechtwerkje geworden, dat authentiek klinkt, precies omdat je het allemaal voor je ogen ziet gebeuren.’

Hoe komt zo’n vlechtwerk tot stand? ‘Door te beginnen’, lacht Van Camp. ‘Bij de start heb je ideeën zonder concrete invulling, een gevoel, maar geen materie. Die materie moet je maken door uit te proberen. Klinkt iets niet, dan gooi je het weg. Zit er iets in, dan bewaar je het. Tijdens dat soort repetities mag alles. Je moet ook openstaan voor dingen waarvan je misschien vooraf niet dacht dat ze iets kunnen bijbrengen.’ De Jong: ‘Fouten zijn dan zelfs welkom, want ze kunnen deurtjes naar nieuwe ideeën worden.’

De Jong en Van Camp zitten op eenzelfde professionele golflengte. ‘Tussen ons gaat samenwerken gemakkelijk’, zegt De Jong. ‘Aan gelijkgestemden hoef je niet telkens uit te leggen wat je belangrijk vindt en waarom. Dat is leuk, want je bereikt sneller resultaten.’ Van Camp: ‘In se kun je met iedereen samenwerken, maar met sommige mensen kost het meer moeite: je doet elk je ding en het resultaat is een pure samenvoeging van beide. In zulke gevallen kom je uitgeput van een repetitie thuis. Als ik met Erik samenwerk, voel ik me nadien groter dan ik ben, terwijl we uiteindelijk ook maar elk doen wat we kunnen.’

 

Oogcontact van de eenzaamste soort
Spinvis & Saartje Van Camp

WO • 11 NOV • 20.30
Jezus-Eik, GC de Bosuil, 02 657 31 79

DO • 12 NOV • 20.30
Vilvoorde, CC Het Bolwerk, 02 255 46 90

ZA • 14 NOV • 20.30
Overijse, CC Den Blank, 02 687 59 59