01 apr '23

Meer dan een
voetbalclub

6642
door Michaël Bellon
De superdiversiteit in grote delen van de Vlaamse Rand bereikt ook de sportclubs. Het stelt hun interne samenhang en werking op de proef. KV Zuun uit Sint-Pieters-Leeuw zet in op taal- en sportstages voor spelers, lessen Nederlands voor trainers, conversatietafels voor ouders en heldere communicatie door het bestuur. Met dank aan het project 'Boest je sportclub'.

In de kantine en op de terreinen van voetbalclub KV Zuun in Sint-Pieters-Leeuw is er tijdens de krokusvakantie een grote bedrijvigheid. Een deel van de jonge voetballertjes krijgt taalles in de cafetaria terwijl een andere groep training krijgt. Op het oefenterrein hoor je dat veel spelertjes thuis geen Nederlands spreken, maar op het terrein doen ze dat wel, net zoals de trainers. KV Zuun is ondertussen meer dan een voetbalclub. De club zet bewust in op initiatieven rond taal en sociale cohesie. Terwijl de soep voor het middageten opwarmt en het lokaal verkregen fruit voor het vieruurtje klaarstaat, praten we in de kantine met Nizar Ujayli en Tim Timmermans, sportclubondersteuners van Boest je sportclub bij vzw ‘de Rand’ en met Wouter De Craen, voetbalouder van vier zonen en bestuurslid van KV Zuun.

Taal- en voetbalstages 

'Bij ons spelen zo’n driekwart spelers die van thuis uit anderstalig zijn; meestal ook met een migratieachtergrond. De meerderheid daarvan gaat wel in het Nederlands naar school’, schetst Wouter De Craen de situatie. ‘Die diversiteit is ook een realiteit in de buurt en kan een troef zijn voor de club, sportief en cultureel, maar het zet de werking van de club ook onder druk. Een aantal nieuwe mensen in het bestuur wilden via de sport aan verbinding en integratie doen. Daarom besloten we om onze voetbalstages om te vormen tot taal- en voetbalstages. Van de provincie Vlaams-Brabant kregen we een projectsubsidie om tien weken taal- en voetbalstages te organiseren. Een gewone voetbalstage is voor een club het beste recept om extra inkomsten te genereren, maar om voetbal te combineren met gerichte taallessen aan kinderen van verschillende leeftijden en achtergronden moet je met meerdere kleine groepjes per begeleider kunnen werken. En dat kost geld. Zonder subsidies zou zo’n stage financieel niet haalbaar zijn. Nu kunnen deelnemers twee voetbaltrainingen per dag combineren met een twee lesuren taal. Voor de Nederlandstalige spelers hebben we een groep die een basis Frans krijgt. Leerkrachten van de wijkschool Sint-Lutgardis en het Sint-Niklaasinstituut, die aan de club zijn verbonden, geven de lessen. Dankzij de lokale Chiro zijn de spelers sinds dit seizoen ook een uur per dag spelenderwijs met taal bezig.’

Goed voor iedereen

De taal- en voetbalstages van KV Zuun zijn altijd volgeboekt, maar daar blijft het niet bij. De club maakte kennis met de actie Boest je sportclub van vzw ‘de Rand’ waarbij ze extra professionele ondersteuning op maat krijgt.

De Craen: ‘We wilden ook iets voor onze coaches en ouders doen, want bij hen is de anderstaligheid vaak nog groter. Dankzij het pilootproject Training geven in het Nederlands, hoe doe je dat? van vzw ‘de Rand’ kunnen trainers op een laagdrempelig niveau Nederlands leren, gericht op hun functie van coach.’ ‘Nederlandstalige en tweetalige trainers begeleiden we zelf met workshops, observaties van trainingen en individuele besprekingen’, vult Timmermans aan. ‘We brengen de clubs ook in contact met partnerorganisaties, zoals bijvoorbeeld de Centra voor Volwassenenonderwijs (CVO), in dit geval CVO Crescendo, die in gesprek gaan om anderstalige trainers van de club een verkort NT2-taaltraject aan te bieden, toegespitst op sportwoordenschat en instructies geven.’ De Craen: ‘Voor de ouders zijn we dit seizoen met ondersteuning van vzw ‘de Rand’ met conversatietafels gestart.’ Werken aan taalafspraken in een sportclub vergt tijd. Ze moeten zachtjes doorsijpelen in alle lagen van de club. Voor sommige oudere spelers en ouders is het niet evident om consequent het Nederlands te hanteren, maar nagenoeg iedereen ziet de voordelen van de taalprojecten van KV Zuun in. Het gaat veel verder dan louter taalverwerving, het zorgt ervoor dat het sociaal weefsel in de club wordt versterkt. De Craen: ‘Spelers van verschillende leeftijden en taalachtergronden leren elkaar kennen, ouders ontmoeten elkaar, en bij een eetfestijn krijg je veel makkelijker hulp. Het gaat met vallen en opstaan, maar mensen voelen zich meer betrokken.’

Rol van lokale besturen

Dankzij deze totaalaanpak is KV Zuun een uithangbord geworden voor de actie Boest je sportclub. In totaal worden ondertussen 13 sportclubs uit één van de 19 gemeenten van de Rand ondersteund. Daar zijn omwille van de populariteit van de sport veel voetbalclubs bij, maar alle sportclubs komen in aanmerking.

Voor Nizar Ujayli en Tim Timmermans zijn ook de lokale besturen een aanspreekpunt. ‘Sport als verbindende factor maakt dat een lokaal bestuur kan inzetten op de samenwerking van de sportdienst met de dienst integratie. Met de financiële middelen die eraan te pas komen, hoeven zij bijvoorbeeld niet in te boeten in de middelen voor sportinfrastructuur. We proberen sportclubs te ondersteunen met kwalitatieve partners en bouwen hun lokaal netwerk mee verder uit.’

Ujayli: ‘De aanwezigheid van een trekker, zoals Wouter bij KV Zuun, is belangrijk. Met Boest kunnen wij helpen bij de opstart van een project of een evenement zoals een infodag, maar wij kunnen niet wekelijks aanwezig zijn. De club heeft dus zelf iemand nodig die de visie uitdraagt, liefst met de hulp van een netwerk. We werken wel op het tempo en op maat van de clubs. Ook als het trager gaat, blijven we ondersteuning bieden. Sportclubs die geen specifiek traject met ons doorlopen, kunnen voor allerhande tips terecht op onze website.’

Meer info: boest@derand.be, www.boestjesportclub.be