01 mrt '16

Voor jezelf kunnen denken

11861
door Nathalie Dirix
In 1999 nam het leven van Darya Safai een drastische wending. Samen met haar man vluchtte ze uit Iran. Hun doel? De religieuze dictatuur van hun vaderland inruilen voor een leven in vrijheid in België.

Vier dagen heeft onze studentenmani­festatie aan de universiteit van Teheran geduurd. Het was in 1999, maar ik herin­ ner het me nog alsof het gisteren was.

Het waren dagen van intens geluk, maar ook van eindeloos verdriet. We dachten dat we een einde aan de dictactuur konden maken. Toen op de vierde dag de veiligheidsdiensten ons verzet aan stukken sloegen, verdween onze hoop in het niets. Mijn man moest onder­ duiken, ik kwam in de gevangenis terecht. Plots bevond ik me in een lange, donkere tunnel die me uiteindelijk naar België bracht.’

MENSENRECHTEN EERST

Vandaag wonen Safai en haar echtgenoot in Wemmel waar ze een bloeiende tandarts­ praktijk runnen. ‘België is het land waar ik me opnieuw vrij ben gaan voelen. Dat gevoel is onbetaalbaar. Als klein meisje vond ik het onrechtvaardig dat ik mij vanaf een bepaalde leeftijd helemaal moest bedekken en dat de jongens van mijn leeftijd gewoon in korte broek mochten lopen. Waarom mocht ik als meisje niet te luid lachen? Waarom moest ik me zo onopvallend mogelijk gedragen? Hoe jong ik ook was, ik ervaarde deze behandeling als een grote onrechtvaardigheid.'

'Geëman­cipeerde moeders zijn de beste garantie op geëmancipeerde kinderen en dus ook op een vreedzame samenleving.'

'Later begreep ik dat daar de kiemen van mijn mensen­ rechtenactivisme ontstonden. Ook al leef ik vandaag in een land waar de mensenrechten worden gerespecteerd, de activiste in mij vindt geen rust zolang de mensenrechten elders in de wereld worden overtreden. Mensenrechten staan voor mij boven elk politiek systeem. Ik blijf mij verzetten tegen de idee dat mensen­ of vrouwenrechten in naam van een cultuur, ideo­ logie of religie geschonden worden’, zegt Safai met een overtuiging die je niet koud laat.

KRITISCH DENKEN

Naast mensenrechtenactiviste is ze ook moeder van een dochter van veertien en een zoon van acht. Voor haar en haar man is het essentieel dat hun kinderen in een vrij land opgroeien. ‘We willen dat ze kritisch leren denken, zodat ze zich later niet verplicht voelen om bepaalde dog­ ma’s te aanvaarden. Hoe ruimdenkender we hen kunnen opvoeden, hoe beter ze gewapend zijn om niet mee te gaan in bepaalde doctrines.

Voor jezelf kunnen denken, het is een basis­waarde. Weet je dat dit onafhankelijk denken op lange termijn de beste waarborg voor vrede is? Vandaag voeden wij de generatie van mor­gen op. Hun mindset, hun openheid van geest, hun respect voor de vrijheid van denken van de andere; het wordt de voedingsbodem voor de toekomst.'

'Vandaar dat ik veel belang hecht aan de emancipatie van de vrouw. Want geëman­cipeerde moeders zijn de beste garantie op geëmancipeerde kinderen en dus ook op een vreedzame samenleving waar men de andere niet discrimineert maar respecteert.’

PERZISCHE GEWOONTEN

Het raakt haar nog altijd dat haar vaderland een regime heeft dat vrouwen en mensen onderdrukt. Want ook al leeft ze hier nu meer dan vijftien jaar, ergens blijft er nog altijd dat Perzische gevoel. ‘Wij kunnen met het gezin genieten van sommige eeuwenoude tradities die we van onze Perzische voorouders mee­ kregen.'

'Zoals op de avond van 21 december, de langste nacht van het jaar. Dan maken we een tafel klaar met watermeloen, granaatap­pels, grenadine, een spiegel en allerlei noot­jes. Tijdens die nacht vieren we – zoals in de oude Perzische geschiedenis – de geboorte van de zon en de overwinning van het licht op de duisternis. We lezen voor uit de gedichten van Hafez, een Perzische dichter die uit de 14e eeuw. Op die momenten komen mijn Perzi­sche roots naar boven en voel ik dat ik ook dat stukje identiteit altijd zal blijven koesteren.’

 

mooiste plek in Iran
Persepolis, de oude stad van de Perzen.

lekkernij uit Iran
Chelo Kabob, een vleesgerecht met rijst.

mooiste herinnering
De kwalificatie van Iran voor het wereldkampioenschap voetbal in 1997.