01 feb '20

Bruegel
blijft inspireren

3833
door Luc Vanheerentals
2019 stond in het teken van schilder Pieter Bruegel de Oude. In Brussel, de stad waar hij het grootste deel van zijn leven doorbracht en in het Pajottenland, waar hij regelmatig naartoe ging om inspiratie op te doen. Aanleiding: de 450e verjaardag van zijn overlijden.

Naast diverse tentoonstellingen werd er een Bruegel-munt (van 2 euro) geslagen, versierde Brussels Airlines een vliegtuig met elementen uit diens werk, werd een witbier Pier Den Drol gebrouwen, veertien muurschilderingen met Bruegeltaferelen toegevoegd aan het Street Art Parcours in Brussel… Streekproduct.be ging op zoek naar het recept voor de donkere vlaai die Bruegel schilderde in zijn Nederlandse spreekwoorden. Op basis van haar onderzoek naar gravures stelde kunstwetenschapper Lieve Watteeuw (KU Leuven) dat Bruegel ook een virtuoos tekenaar was. Ook het Pajottenland liet zich tijdens dit herdenkingsjaar niet onbetuigd.

Acties groot en klein

Blikvanger in het Pajottenland was de Blik van Bruegel, een prachtige, 7 km lange wandeling in Dilbeek, met vertrek aan de kapel van Sint-Anna-Pede en passage aan de molen van Sint-Gertrudis-Pede, twee gebouwen die figureren in schilderijen van Pieter Bruegel de Oude. Langs dit parcours plaatsten internationaal gerenommeerde kunstenaars van april tot eind september vorig jaar installaties die geïnspireerd waren op de schilderijen van Bruegel. Het project kostte meer dan 1 miljoen euro, waarvan 750.000 euro van Toerisme Vlaanderen en de rest van de gemeente Dilbeek. ‘Mede door de hoge kwaliteit van de kunstinstallaties was het een groot succes. Zo’n 45.000 wandelaars hebben het parcours afgelegd. Dit initiatief heeft Dilbeek en de hele regio op de kaart gezet’, zegt projectleidster Kathleen Leys.

ʻ45.000 wandelaars hebben het parcours de Blik van Bruegel afgelegd.ʼ

Daarnaast werden in het Pajottenland nog vele andere activiteiten georganiseerd gaande van wandelingen, fietstochten, banketten, tentoonstellingen, kunstwandelingen, over theaterstukken, lezingen, concerten tot postkaarten. Een bus met gids reed langs plaatsen die aan Bruegel herinneren en voor het parcours Rondje Bruegelen stond een scooter, 2pk of minibus ter beschikking. In het Kasteel van Gaasbeek liep in april-juli de tentoonstelling Feast of Fools. Bruegel herontdekt met werken van Vlaamse en internationale kunstenaars ‘die iets met Bruegel’ hebben. Toerisme Vlaanderen had voor deze tentoonstelling liefst een half miljoen euro veil. Een doedelzakkenfanfare verwees tijdens het folkfestival Gooikoorts naar instrumenten op zijn schilderijen. Tijdens het Gordelfestival was de schilder thematisch aanwezig op enkele wandelingen.

Blijvend effect

Volgens Marleen De Kegel (N-VA), voorzitter van Toerisme Pajottenland Zennevallei en schepen in Sint-Pieters-Leeuw, zijn de doelstellingen die de initiatiefnemers zich vooraf gesteld hadden ruimschoots bereikt. ‘Het Bruegeljaar is uitgegroeid tot een breed gedragen evenement. Naast de twee grote door Vlaanderen gesteunde projecten in Dilbeek en Gaasbeek telden we in het Pajottenland liefst 64 bovenlokale activiteiten die omwille van hun grote verscheidenheid een brede laag van de bevolking heeft aangesproken. De stijging van het aantal overnachtingen in Vlaams-Brabant vorig jaar is hieraan te danken. We willen in het Pajottenland verder inzetten op Bruegel en hem als hefboom gebruiken voor het toerisme. Zo zullen een aantal wandelingen zoals de Blik van Bruegel in Dilbeek worden bestendigd. Een deel van de kunstwerken blijft er overigens permanent staan.’

In het kader van de promotie van Vlaamse Meesters investeerde Toerisme Vlaanderen na Rubens (2018) in 2019 stevig in een aantal Breugel-activiteiten. In 2020 zijn de gebroeders Van Eyck aan de beurt. Toenmalig minister voor Toerisme en Vlaamse Rand Ben Weyts (N-VA) kijkt tevreden terug. ‘Dankzij het Bruegeljaar konden we veel volk naar onze regio lokken.’ Hij hoopt op een blijvend effect. ‘Net zoals we fier zijn op onze kriek en gueuze mogen we ook fier zijn op onze kunst. In het buitenland sieren onze Vlaamse Meesters de mooiste zalen van de grootste musea, maar bij ons moet je in de Kapellekerk in Brussel zelf op zoek gaan naar het graf van Bruegel. Velen weten bijvoorbeeld ook niet dat er in de Sint-Martinuskerk van Zaventem een vroeg meesterwerk hangt van de Vlaamse Meester Antoon Van Dyck. Dat soort topkunst moeten we de volgende jaren blijven uitspelen.’