01 feb '22

Een stukje Pajottenland…
in Brussel

8992
door Herman Dierickx
De komende 7 edities gaan we met RandKrant op verkenning naar de Groene Wandeling. Dat is een wandel- en fietstraject dat het Brussels Gewest volledig omspant over een afstand van zestig kilometer, in zeven stukken onderverdeeld. Bij Brusselaars is het een begrip, in Vlaanderen is het minder bekend.

Met de Groene Wandeling wil het Brussels Gewest een groen traject uitzetten waar zowat iedereen zijn gading in kan vinden. Het gaat over natuur, cultuur, geschiedenis, urbanisme, mooie plekjes waar het heerlijk toeven is. Het tracé vormt als het ware een spiegelbeeld van de Groene Gordel in Vlaanderen en is aangeduid met karakteristieke paaltjes die je niet kan missen.

Kleinschalige landschappen

Voor de gelegenheid beginnen we onze ontdekking aan de westelijke kant van de Rand. Je neemt de Groene Wandeling ter hoogte van de Lenniksebaan in Anderlecht en eindigt in de Kasterlindenstraat ter hoogte van Sint-Agatha-Berchem over een afstand van een goede zeven kilometer. Omdat het feitelijke tracé niet alle interessante plekjes kan aandoen, is het best dat je tevoren even bekijkt welke attractieve plekjes je kan bezoeken.

Bedenk in ieder geval dit je hier nog de grootste landbouwzone van het Brussels Gewest vindt, grotendeels gelegen op het grondgebied van Neerpede. Daarbij denk je uiteraard ook direct aan de sportinfrastructuur van voetbalclub Anderlecht en het grote golfterrein daar in de buurt. Het Pedepark spreekt misschien nog het meest tot de verbeelding, want het staat model voor het kleinschalige Brusselse landschap dat aansluit op de Bruegeliaanse Vlaamse zijde, met onder meer het nabijgelegen Sint-Anna-Pede. Dat in de hemel geprezen dorpje heeft de jongste decennia veel van zijn landschappelijke pluimen verloren door de ongebreidelde bouwwoede. Representatieve uitlopers daarvan vind je nog nabij het Maison verte et bleue aan het kruispunt van de Ketelstraat en de Neerpedestraat. Vlakbij zijn er nog enkele boeiende, kleinschalige landschappen, zoals de Jardin réseau naturel, de Roselière en het Champ à Mailles. Brueghel zou er alleen maar blij om kunnen zijn.

Moortebeek en Peterbos

Ter hoogte van de Vlinderstraat vind je de Luizenmolen, de laatste van de twee windmolens die het Brussels Gewest nog rijk is. Het gaat al lang niet meer om het oorspronkelijke exemplaar van honderdvijftig jaar geleden, maar het blijft een mooie en actieve kopie van het originele bouwsel. 

De Geestdriftstraat en de Vruchtbaarheidsstraat brengen je voorbij de Ring, tot de grens met Molenbeek. Je loopt al snel te midden van de Tuinwijk Moortebeek, een Engels-Nederlands concept dat in 1921 het levenslicht zag. Het geldt vandaag nog steeds als een modelwijk, met tevreden inwoners zo blijkt als je met hen een praatje slaat. Ter hoogte van de Peterboswijk maak je kennis met een cité die in december vorig jaar nog negatief in het nieuws kwam. Toen wij er passeerden was alles peis en vree, en waren de inwoners uit op een praatje. Uit de gesprekken maakten we op dat vooral de werkloosheid onder de jongeren het grootste probleem is. Vanuit die situatie volgen dan dikwijls het dealen en gebruiken van drugs. Als de overlast onder controle is, willen de meeste mensen er wel blijven wonen, mits een broodnodige opfrissing van de gebouwen, want die liggen er toch al een hele tijd in de greep van voortschrijdende verloedering.

Scheutbos

De Dichtkunstlaan brengt ons naar de volgende groene parel aan de Brusselse kroon: het 50 ha grote Scheutbos. Tijdens ons bezoek kon je er over de koppen lopen, vooral huisgezinnen met kinderen waren massaal aanwezig. Navraag leerde dat het er in de week heel wat rustiger aan toe gaat. Het gaat alweer om een kleinschalig landschap dat via het kerkhof van Sint-Agatha-Berchem overgaat in het Wilderbos en ruimtelijk verbonden blijft met het nabije Hoogveld.

Je loopt al snel te midden van de Tuinwijk Moortebeek, een Engels-Nederlands concept uit 1921.

Hiermee zitten we aan het eindpunt van dit deel van de Groene Wandeling. Deze plaats van diegenen die eeuwige rust hebben gevonden, is misschien een goede afsluiter om even te bezinnen? Als je er niet genoeg van krijgt, ligt aan de overkant van de Maricolendreef nog het kerkhof van Koekelberg, dat als het ware een uitbreiding of spiegelbeeld is van dat van Sint-Agatha-Berchem. De westgrens van dat kerkhof vormt de grens met het Vlaams Gewest.

 De Groene Wandeling