01 nov '15

In het onbekende

3339
door Herman Dierickx
Begin dit jaar deed Natuurpunt in Zemst een opmerkelijke aankoop met het Dalemansbos. Het gaat om een voormalig jachtdomein dat decennialang afgesloten bleef voor het grote publiek.

Vanaf 4 oktober is dat definitief verleden tijd, want nu ligt er een permanent openbaar wandelpad in het gebied, dat aansluit op de wandelwegen van het pittoreske landschap van de Wormelaar. Deze parel ligt op minder dan tien kilometer van de Noordrand. Een uitstapje ernaar toe kost dus helemaal geen moeite.

OMGEVORMD

Zoals het Dalemansbos er nu uit ziet, bestaat het bijna honderdvijftig jaar. De aanleg als jachtdomein dateert van de tweede helft van de 19e eeuw; de oudste bomen zijn toen aangeplant. Mensen uit de regio kennen het aansluitende Wormelaar maar al te goed. Het gaat om één van de mooiste plekjes van het al bij al nog groene Zemst.

Het aangekochte gebied ligt te midden van oude boomgaarden, malse graslanden die al sinds vele jaren zijn omgevormd naar mooie natuurpercelen, restbosjes, grachten, ruigten en nog wat akkers die in beheer zijn bij plaatselijke boeren. Vlak daarnaast ligt ook nog het gebied Nayakker, waar mooie natuurwaarden aanwezig zijn in de vorm van wat extensief beheerde graslanden en poelen.

BOMEN VAN 100 JAAR

Alles samen gaat het om een gebied van ongeveer 200 ha dat een weinig bewoonde zone vormt tussen de dorpskommen van Zemst en Zemst-Laar. Er lopen wel een paar sluipwegen door waar automobilisten jammer genoeg graag gebruik van maken. Maar verder is dit dus een leuk wandelgebied waar je allerlei ontdekkingen kunt doen.

Zo vind je in het nagelnieuwe natuurgebied bijvoorbeeld ettelijke oude bomen van meer dan honderd jaar. Tegelijk kun je de mooie fazantenkooi bewonderen, een prachtstuk in zijn genre. Of wat te denken van de pittoreske vijverpartij waar de natuur in de toekomst meer dan ooit kansen zal krijgen? En dan hebben we het nog niet gehad over de restanten van de eendenkooi; een herinnering aan nog niet zo lang vervlogen tijden toen ze dienst deed om op eenden te jagen.

ZOALS TOEN

Het Dalemansbos zelf is een aaneengesloten geheel van bijna 25 ha. De boomgaarden en graslanden liggen er rond gedrapeerd, zoals de eerste boomgaard er bijna honderdvijftig jaar geleden is aangeplant. Alles samen gaat het om een kernnatuurgebied van ongeveer 50 ha, met er tussenin aangename wandelwegen, maar jammer genoeg ook de bijwijlen redelijk drukke en smalle Wormelaarstraat.

Hou in ieder geval in het achterhoofd dat alles er nog min of meer bijligt zoals het de voorbije decennia langzaam wat verwaar- loosd is geweest. Op termijn plant de plaatselijke afdeling van Natuurpunt een uitgekiend beheer dat de aanwezige natuur een boost zal geven. Tja, in feite is het werk daar nooit af en zijn er altijd handen tekort. Een goede verstaander ...

Een deel van het wandelpad loopt door een majestatische dreef en enkele landwegen die je laten kennismaken met het hart en de ziel van de Wormelaar. En je maakt kennis met graslanden die al jarenlang een extensief maai- en graasbeheer krijgen. In samenwerking met enkele boeren zijn deze percelen omgevormd van een saai monotoon raaigrasveld naar een bloemen- en dierenrijke leefgemeenschap met een diverse natuurontwikkeling.

Op de perceelgrenzen groeien volop gevarieerde hagen en houtkanten waar vele insecten, zoogdieren en vogels zich thuis voelen. Ze zijn een uitstekend woongebied waar de aanwezige soorten probleemloos hun leven leiden en de kans krijgen zich mooi te ontwikkelen. Het paradepaardje onder de planten is de grote pimpernel, maar die is nu uitgebloeid zodat enkel de halfvergane bladrozetten nog aanwezig zijn. Vanaf mei tot september zie je deze plant in grote getale en in vol ornaat pronken in de aanwezige hooilanden. Het gaat om een Rode Lijstsoort voor Vlaanderen, wat wil zeggen dat het om een zeldzame plant gaat die alle bescherming verdient.

 

 

Topografische kaart:

NGI 23/7-8 (schaal 1:20.000).