01 mei '16

De metamorfose is ingezet

2769
door Herman Dierickx
De Woluwerivier is zuiverder in het Brussels Gewest dan in Vlaanderen. Straffe koffie, want redelijk uitzonderlijk. De komende jaren zullen we wat van onze achterstand afknabbelen, al zal het nog lang duren vooraleer we het hoofdstedelijk gewest zullen evenaren inzake properheid van de Woluwe.

De Vlaamse Landmaatschappij (VLM) heeft een paar jaar geleden een herstel­ plan opgemaakt. Dat bestaat uit enkele tientallen deelprojecten die  mondjes­ maat en op lange termijn gerealiseerd zullen worden. Hoe dat zo in zijn werk gaat, kun je nu al gaan bekijken in Wezembeek, een deel van Wezembeek­-Oppem.

VUILBEEK WORDT PROPER

Op dit ogenblik is het deel van de vallei van de Vuilbeek, een zijbeek van de Woluwe, tussen het tramstation aan de Beekstraat en het rond­ punt met de Lange Eikstraat, helemaal heraan­ gelegd over een lengte van ettelijke honderden meter. Op termijn volgt het deel tussen de Lange Eikstraat en de Tramlaan, dat er nu nog wat verkommerd en ongestructureerd uitziet. Je kan het volledige traject bewandelen, wat een mooie inkijk geeft in oud en nieuw.

De vallei grenst, vanaf het pittoreske dorpje Wezembeek tot de Tramlaan in Zaventem, aan het immense maar afgesloten kasteel­ domein van de familie de Burbure. Het is een schitterend wandeltraject met veel reliëf en mooie natuurelementen. Aan de overkant van de vallei ligt het voormalige Dexiadomein dat op termijn een prominente rol zal spelen in de recreatieve ontwikkeling van deze al bij al toch uitgestrekte zone. In de buurt daarvan loopt de sterk vervuilde Kapelanebeek waar binnen­ kort wat voorlopig inrichtingswerk gebeurt, maar waarvan de echte sanering nog niet op de effectieve planning staat. Dat zou anders wel mogen, want nu ligt ze erbij als een open riool. En dat in het midden van zo’n mooie wandel­ zone in het grensgebied met Kraainem.

SINT-PIETERSPLEIN ROME… EUH, NEE WEZEMBEEK

Het loont de moeite even halt te houden op het dorpsplein van Wezembeek, waar je zowel de Molenweg als de Kapelaneweg kunt nemen om de Vuilbeekvallei te volgen. Het gaat om een eeuwenoude en geschiedenisrijke locatie, met de centraal gelegen kerk die oorspronkelijk een kapel was en in de 13e eeuw werd omgebouwd. Ze kreeg het zwaar te verduren in de Geuzen­tijd, maar in opdracht van Albrecht en Isabella werd ze volledig hersteld. Het gaat uiteindelijk om een van de merkwaardigste kerken van Brabant, met bezienswaardigheden als een onlangs gerestaureerd en beschermd orgel uit 1793, twee laat barokke biechtstoelen uit de Pri­orij van Groenendaal, enzovoort.

Het eigenlijke Sint­-Pietersplein is beschermd als dorpsgezicht, met huizen die dateren uit de 17e en 18e eeuw, waarvan sommige nog zijn gebouwd met de typische Spaanse steen. In de gevel van het voormalige kosterhuis prijkt het jaartal 1741. Van de nog niet zo lang geleden aanwezige dorpsherbergen, drie stuks, blijft intussen niet veel over. Het is een wat doodse plek, die met het oude kerkhof aan de kerkmu­ren en de karakteristieke situering van de hui­zen en straten veel geschiedenis ademt.

ZEER GEVARIEERD

Het algemeen wandelplaatje oogt divers. In het nieuwe aangelegde traject vind je een wandelpad, gecombineerd met leuke moe­ raszones en plekjes waar scholen aan water­ onderzoek kunnen doen. Er is bovendien gedacht aan een zintuigenparkoers, dat ech­ter wat povertjes uitvalt.

De waterdiepte van de beek varieert sterk over het volledige vernieuwde traject, wat tel­kens zorgt voor een andere natuurdynamiek met verschillende planten­ en diersoorten die samen een bonte leefwereld maken. Het groot bijenhotel is al flink bewoond; dat zal in de toekomst alleen maar vermeerderen.

Het gemeenschapscentrum de Kam ligt vlakbij, op termijn wordt de vernieuwde Vuil­beekvallei tot daar doorgetrokken. Dan zal je aaneensluitend vanaf het gemeenschaps­centrum tot aan de Tramlaan kunnen wandelen en van daaruit zelfs kunnen doorsteken naar de groene zones van Tervuren.

Het mag duidelijk zijn dat niet alleen de Woluwerivier een grondige herinrichting krijgt, maar ook heel wat zijlopen. Dat is de logica zelve, omdat veel watervervuiling van daar aan­ gevoerd wordt. Dat is goed te zien aan de mon­ ding van de Vuilbeek in de Woluwe, ter hoogte van het Hof ter Musschen op Brussels grond­ gebied. Het is een van de mooiste plekjes van het Brussels Gewest, dat op termijn alleen maar mooier en zuiverder zal worden.

Met dank aan Luc De Vogelaere voor de geschiedkundige informatie over de dorpskern van Wezembeek.