Het zijn die eigenschappen die curator Joanna De Vos zocht bij de kunstenaars voor de expo The Artist/Knight. Ze leven vol overgave en putten kracht uit hun eigen kwetsbaarheid. De kunstenaars, die hier tentoonstellen, focussen niet zomaar eventjes op het thema ridderlijkheid, hun manier van werken en hun oeuvre is er van doordrongen. Het resultaat is een verrassende groepstentoonstelling die onderzoekt welke betekenis de ridderlijke gedragscodes vandaag kunnen hebben.

De expo toont werk van bijna dertig kunstenaars en wist ook enkele toppers te strikken, zoals Marina Abramović. Het merendeel van de werken is hedendaags, maar er hangen ook moderne meesters als James Ensor en Lucio Fontana. Elke ruimte ademt een andere sfeer en de tentoongestelde werken matchen goed met de vaste collectie en het interieur. Zo gaat Marko Velks tekening van een onthoofding, zijn worsteling tussen lichaam en geest, in dialoog met een schilderij van de onthoofde Egmont.

DEGENS EN DOLKEN

Een aantal kunstenaars portretteert zichzelf als ridder of vonden inspiratie in de strijduitrusting, zoals de Italiaan Luigi Ontani, die zich graag verkleedt als ontdekkingsreiziger of mythologische figuur. Van de Afghaanse Kubra Khademi is het harnas te zien waarmee ze in 2015 door de straten van Kaboel stapte om te protesteren tegen seksuele intimidatie. Haar performance riep zoveel weerstand op dat ze het land moest verlaten.

Maar even vaak vertaalt het ridderlijke ideaal zich in een innerlijke zoektocht, zoals de ridderromans vaak ook een queeste waren naar een betere, heldhaftigere versie van het hoofdpersonage. Een porseleinen helm verbeeldt op sublieme wijze de kwetsbaarheid van wie zich in de strijd gooit.

Een aantal werken werd nooit eerder vertoond in ons land, zoals de schaakstukken van Damien Hirst en Yoko Ono. Wat heeft schaken met ridders te maken? Wel, in het schaakjargon heet de paardensprong, een strategische, onverwachte zet, the knight’s move. Het schaakbord van Hirst is samengesteld uit pillenflesjes, Ono daagt de regels uit door de twee partijen in het wit te steken.

Ook in de kasteeltuin vind je kunstwerken, zoals de gigantische kanonballen van Kris Martins. De springstof zal dankzij een vernuftig mechanisme pas over 100.000 jaar tot ontploffing worden gebracht. Hopelijk toch, want het kasteel van Gaasbeek is een pareltje. Inmiddels is gestart met de renovatie van het paviljoen en de kapelaanswoning. Er komt een nieuw onthaalgebouw en later wordt het kasteel zelf gerenoveerd.

TOT 5 NOV
THE ARTIST/KNIGHT
Kasteel van Gaasbeek,
www.kasteelvangaasbeek.be