01 sep '22

Parels aan
de groene kroon

2292
door Herman Dierickx
Na de fijne kennismaking met het domein Tournay-Solvay vorige keer volgen we de Groene Wandeling verder richting het echte Zoniënwoud.

Via de Twee Bergenweg zit je meteen weer op het goede pad en passeer je de bekende neolitische site waar interessante artefacten zijn opgegraven die duidelijk maken dat deze plaats al heel vroeg bewoond was. Ten noorden van de weg bevindt zich het Natura 2000-gebied rond de Verdronken Kinderenvallei, ten zuiden ervan ligt het natuurgebied van de Vuilbeekvallei. Allebei zijn ze van groot belang voor de biodiversiteit van het Zoniënwoud. Het eerste gebied is tevens de bron van de Karregatbeek, die op haar beurt uitmondt in de bovenloop van de Woluwerivier.

De Groene Wandeling gaat verder naar het zuidwesten waar je op de drukke Waterloosesteenweg stoot en iets verderop een eind de Schilderachtige Dreef volgt die de grens vormt tussen het Brussels en het Vlaams Gewest. Daarna stoot je op het vijftien hectare grote Verrewinkelbos met een uitgesproken reliëf en vele tientallen meter hoogteverschil. Samen met de volgende sites langs de Groene Wandeling behoort het eveneens tot het Natura 2000-netwerk omwille van zijn hoge natuurwaarde en de aanwezigheid van verschillende vleermuizensoorten. Bovendien staan hier verschillende beuken die meer dan tweehonderd jaar oud zijn. De alleroudste zou uit 1789 dateren.

De woonwijken zijn allemaal van na de Tweede Wereldoorlog. Heel het gebied maakte vroeger deel uit van het Zoniënwoud maar werd geleidelijk aan verkaveld.

Via de Buysdellelaan kom je aan het Buysdellebos om daarna via het Louis Pasteurinstituut het Engelandplateau aan te doen. Iets naar het noorden liggen de Kauwberg en het Sauvagèrepark, allemaal parels aan de groene kroon van dit deel van het Brussels Gewest, en allemaal in beheer van Leefmilieu Brussel.

Verkavelingen

Je zou het niet zeggen, maar hier was en is nog steeds heel wat maatschappelijke commotie over de verkaveling van vooral het Engelandplateau, dat minder aan de bouwwoede is ontsnapt dan de meer noordelijk gelegen Kauwberg. Actiegroepen hebben het laatstgenoemde gebied grotendeels gevrijwaard, het Engelandplateau betaalde het gelag met een zware verkaveling. De omgeving behoort nog steeds tot de mooiere delen van Ukkel, maar veel omwonenden hadden het toch liever anders gezien. Tijdens mijn verkenning kwam ik toevallig één van de strijders van het eerste uur tegen, maar hij haakte intussen af en praat liever niet meer over het verleden dat hij toch eerder als een halve nederlaag bekijkt. Hij had zijn kleinkinderen liever een gave groene plek nagelaten in plaats van een verminkt deel van het Zoniënwoud.

Schitterende oase

De Borreweg brengt je naadloos naar het dubbelluik Kriekenput-Kinsendaal. Het is alweer een prachtig voorbeeld van hoe natuur er aan de rand van het Brussels Gewest kan uitzien. Via een uitgekiend beheer en een deels herstelde hydrografie tref je er mooie leefgemeenschappen met een hoge soortenrijkdom aan planten en dieren. De Geleytsbeek leidde decennialang een obscuur ondergronds bestaan, maar werd een twintigtal jaar geleden opengelegd, terwijl de Groelstbeek en de Kinsenbeek er werden op aangesloten. Het zorgde voor een schitterende oase met erg zuiver water waar de natuur alle ontwikkelingskansen krijgt. Normaal gezien had de lus van de Ring rond Brussel hier gesloten moeten worden, maar hevig lokaal verzet besliste daar anders over. Met de beschermde status die de vermelde gebieden nu hebben, zal van de sluiting van de Ring niets meer in huis komen, tenzij met een (dure) tunnel.

Dit deel van de Groene Wandeling eindigt hier, maar ik maakte van de gelegenheid gebruik om het 11 ha grote kerkhof van Sint-Gillis te bezoeken. Het was het eerste gemengde kerkhof in België waar katholieken en Joden samen werden begraven.

'Het kerkhof van Sint-Gillis ligt op een hoogte waardoor je indrukwekkende vergezichten hebt.'

Er rusten zelfs nog enkele soldaten van het leger van Wellington dat Napoleon in 1815 in Waterloo versloeg, alsook vele soldaten van de Tweede Wereldoorlog. Sinds 1895 werden hier tweehonderdduizend mensen begraven, van wie heel wat in de beroemde galerijen die in het leven werden geroepen omdat er na een tijd te weinig plaats was voor de vele overledenen van de sterk groeiende bevolking. Het kerkhof ligt op een hoogte waardoor je indrukwekkende vergezichten hebt, onder meer over de Zennevallei. Het is een echt openluchtmuseum met natuurlijke parkallures waar een mens blij van wordt. Een dikke twee kilometer verderop ligt bovendien het bijzondere en wereldberoemde kerkhof aan de Dieweg met veel geschiedenis. Als je eens in de buurt bent…