01 mei '23

Sint-Gertrudiskapel

963
door Tine De Wilde
In zijn bouwdrift liet kasteelheer Graaf de Renesse in 1625, aan de voet van de bron die de kasteelvijvers voedt, een barokke kapel bouwen.

Vanuit zijn fascinatie voor de Italiaanse schilderkunst en het clair-obscur bestelde hij bij de bekende Vlaamse schilder en Caravaggist Gerard Seghers het altaarstuk Het visioen van de heilige Gertrudis. Zij stond bekend als weldoenster voor armen en pelgrims en was de beschermheilige tegen ratten- en muizenplagen, koorts en krankzinnigheid. De kapel werd een waar bedevaartsoord. In de 18e eeuw werd ze uitgebreid met twee zijvleugels met trappen en balkons op de eerste verdieping. Later volgde de neoklassieke balustrade van waaruit je een prachtig uitzicht had op vijvers en park. De toestroom van (bij)gelovigen was zo groot dat markiezin Arconati Visconti het welletjes vond en het park in 1887 liet afsluiten om haar privacy te vrijwaren.

Als deel van het masterplan voor het kasteel van Gaasbeek werden de haast ruïneuze kapel en het schilderij in 2020 gerestaureerd. De bakstenen buitengevel kreeg een ademende witte verflaag. Het altaarstuk schittert vandaag opnieuw door de blauwe en rode kleur van Maria’s gewaad en de expressiviteit van het tafereel. Met de filosofie om heden en verleden te verenigen mocht de hedendaagse Antwerpse schilder Ben Sledsens een nieuw glasraam voor de nis in de voorgevel creëren. Het binnenvallend licht van de compositie van verstrengelde takken met rode rozen tegen een blauwe achtergrond verenigt oud en nieuw, roodblauw, Maria en de roos, symbool van liefde, perfectie en vruchtbaarheid, en tegelijkertijd van vergankelijkheid en pijn.