01 mei '22

Bewegen op de golven van
Tai Chi Chuan

3596
door Gerard Hautekeur
In de gemeentelijke feestzaal hartje Brussegem beoefent een groep oudere dames al vele jaren Tai Chi Chuan. Het houdt hen soepel, jeugdig en gezond.

Lesgever Marc Heyvaert is een spraakwaterval. Tijdens het interview vloeien zijn argumenten voor Tai Chi Chuan in elkaar over. Het is een hobby die hem nauw aan het hart ligt en die hij al 35 jaar beoefent. Sinds 1988 geeft hij zelf les. Geregeld trok hij naar China om zich in de oude Chinese krijgskunst te verdiepen. ‘Tai Chi verwijst naar de grote uitersten, de tegenstelling tussen yin en yang, en Chuan betekent boksen. Letterlijk vertaald is dit boksen volgens de methode van de grote uitersten.’

Natuurlijk ritme

Heyvaert demonstreert zijn uitleg. Hij zet zich in de positie van de krijger, zijn armen gaan langzaam heen en weer, van voor naar achter, van boven naar onder, ze openen en sluiten, ze zweven van het ene uiterste naar het andere. ‘Let op de cyclische bewegingen die ik graag vergelijk met een golfbeweging die het energetische werk in het lichaam activeert. Als mens moet je bewegen opdat je lichaam optimaal zou kunnen functioneren. De bewegingen gaan harmonieus samen met het in- en uitademen. Naast Tai Chi Chuan geef ik ook Chi Kung. Dit staat voor werken met de adem of de energie. Weet je, het Chinese woord Chi betekent zowel adem als energie. Om energie op te wekken, moet je ervoor zorgen dat het bewegen synchroon verloopt met de hartslag en het ademhalen. Zo creëer je rust in je lichaam die een weldoend effect op je geestelijk en lichamelijk welzijn heeft. Het verschil met de klassieke sporten is dat je bij Tai Chi Chuan beweegt volgens het natuurlijke ritme. In tegenstelling tot basketbal of volleybal bijvoorbeeld heeft het een heel lage impact op het lichaam. Je loopt zelden of nooit blessures op.’

‘Je stretcht op een zachte manier de pezen. Hierdoor blijf je soepel en behoud je een soort jeugdigheid.’

‘Tijdens Tai Chi Chuan maak je niet alleen bewegingen, maar stretch je op een zachte manier de pezen. Dat bevordert de elasticiteit van het lichaam. Hierdoor blijf je soepel en behoud je een soort jeugdigheid. Als je dit regelmatig beoefent, neemt het de stress weg waardoor je rust en kalmte ervaart. Het specifieke aan Tai Chi Chuan is dat het zijn oorsprong vindt in de Chinese krijgskunst. Je moet weten dat China tot in de jaren ’20 van vorige eeuw nog een feodale maatschappij was met krijgsheren die met de sabel ten strijde trokken. De oude cultuur van krijgskunst is daardoor veel langer bewaard gebleven dan bij ons. Begin vorige eeuw werd de focus in de Chinese krijgskunst helemaal verlegd op het versterken van de gezondheid. Daarbij zijn de oefeningen er vooral op gericht om de conditie van het lichaam op peil te houden, veel meer dan op trucs om te vechten. De leermeesters kwamen bovendien tot het inzicht dat in de strijd je eigen angst je grootste vijand is. Wie angstig of woedend is, kan zijn bewegingen minder goed coördineren en heeft daardoor een grotere kans om de strijd te verliezen. Tai Chi Chuan is een zachte krijgskunst, die de rust cultiveert en je helpt om het hoofd koel te houden zodat je geen irrationele beslissingen neemt. Vanuit die inzichten en experimenten is door verschillende leermeesters een standaardaanbod ontwikkeld dat later tot bij ons is gekomen.'

Eigen school

‘De beoefening van Tai Chi Chuan is moeilijker dan het lijkt. Iedere routine bestaat uit een opeenvolging van een aantal posities. Het beheersen van de vaak heel subtiele bewegingen is een werk van jaren’, weet Heyvaert. ‘Geïnteresseerden raad ik aan om zich te engageren voor ten minste tien lessen. In het begin kom je jezelf tegen, maar wie volhoudt, ervaart de progressie en het helpt om een basisroutine op te bouwen.’

‘In 2002 heb ik in Opwijk een eigen school opgericht die momenteel 90 leden telt. Ik geef er 15 uur les per week, aan verschillende groepen naargelang hun niveau. Sinds september vorig jaar heb ik de groep in Brussegem van een vriend overgenomen. Het gaat om een vaste kerngroep van ongeveer vijftien vrouwen, die hier iedere vrijdagvoormiddag anderhalf uur Tai Chi Chuan beoefenen. Volgend jaar wil ik in Brussegem nog een nieuwe groep opstarten, die kan doorgroeien zodat er ook hier een ruimer aanbod komt. De eerste verdieping van de gemeentelijke feestzaal is in ieder geval een zeer geschikte ruimte. Aan sportinfrastructuur hebben we geen behoefte, een paar comfortabele schoenen met platte zolen volstaan. Tai Chi Chuan wordt vooral door oudere mensen beoefend. Na de sessies blijven ze vaak nog wat napraten. Het gemeenschapsgevoel maakt integraal deel uit van Tai Chi Chuan. Het sociale aspect is van groot belang voor het welzijn.’